ANKARA – Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Bilim Toplulukları, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında “Bilimde Kadın Olmak” başlıklı bir etkinlik düzenledi. Farklı topluluklardan öğrenciler fizik, kimya, astronomi gibi alanlarda yaptıkları bilimsel çalışmaları engellenen kadınların hayatlarını anlattı. Lise Meitner, Cecillia Payne, Jocelyn Bell Burner ve Vera Rubin gibi bilim insanlarının anlatıldığı etkinlikte, bilim alanında yapılan cinsiyetçiliğe karşı bilim insanlarının geçmişte sergilediği mücadele örneklerine yer verildi.
‘Kadınların akademide de annelik yönü öne çıkarılıyor’
Sunumlar gerçekleştikten sonra bilimdeki cinsiyetçilik üzerine konuşan öğrenciler, bu durumun günümüzde de laboratuvarlarda taciz ve mobbinge varacak kadar ciddi boyutlara ulaşabilecek biçimde devam ettiğini kaydetti. Sunuma katılan bir öğrenci, bilim insanı kadınların yaşadığı soruna değindi. Soyadı değiştirmek zorunda kalan bilim insanlarının eski soyadları ve yeni soyadları ile yayınladıkları bilimsel makaleler arasında bir kopukluk yaşanmasının bilimsel camiadaki yerini olumsuz etkilemesinden söz eden öğrenci, evliliklerinde mutsuz olan birçok bilim insanı kadının buna rağmen boşanmadığını ifade etti. Başka bir öğrenci ise, evli kadınların doktoraya kabul edilme oranının düşük olduğunu söyledi. Doktora kabullerinde hamilelik ihtimalinin de değerlendirilmesine tepki gösteren öğrenci, bu sebepten dolayı akademik hayatına devam edemeyen kadınlar olduğunun altını çizdi. Bir başka öğrenci ise kadınların akademide de annelik yönünün öne çıkarıldığını, dolayısıyla öğrencilerin çoğunun akademisyen kadını bilimsel bilgisinden çok anne figürü olarak gördüğü için saygı duyduğunu dile getirdi.
‘Uçak Mühendisi olmanı eşin kabul etmeyebilir dediler’
Bilim insanlığının kadınlara uygun bir meslek olarak görülmemesine de değinen öğrencilerden biri, bu sorunun bilim anlatımında erkeklerin ön plana çıkarılması ve kadınlardan bahsedilmemesinden kaynaklandığını belirtti. Başka bir öğrenci ise başından geçen bir olayı şöyle aktardı: “Okul müdürüme uçak mühendisliği düşündüğümü söylediğimde, benim böyle bir durumda fabrikada çalışacağımı ve ilerideki eşimin bunu kabul etmeme ihtimali olduğunu söyledi. Lise öğrencisiyken bile kadının hayatı, ileride yapacağı bir evlilikte kocasının sınırlandırmaları üzerinden düşünülüyor.”
‘Laboratuvarlar erkek bedenine göre dizayn ediliyor’
Son olarak uzun deneyler ve çalışma saatlerini gerektiren bilim alanında laboratuvarların erkek bedenine göre tasarlandığından şikayet eden öğrencilerden biri ise, bu tasarımın iki cinsiyeti de kapsayacak şekilde genişletilmesi ve laboratuvarlarda kadınların regl izninin olması gerektiğini söyledi.