Özel savaşa karşı gençliğin direniş yılı

AMED – Özel savaş politikalarıyla hedef olan gençler, tecrit, savaş, ekonomik kriz ve göç politikalarına karşı 2023 yılını direnişle geçirdi.

Toplumun en dinamik kesimi olan gençler, 2023 yılında da iktidarın hedefi oldu. Ajanlaştırma, asimilasyon, fuhuş ve madde bağımlılık dayatılan gençler, buna karşı yürütülen mücadelelerinde de gözaltı ve tutuklamalarla baskı altına alındı. Öğrenciler ise işsizlik ve yoksulluğun derinleştiği bir yılı geride bıraktı. İktidarın tecrit ve savaş politikalarıyla yaratılan çoklu kriz ortamında gelecek göremeyen gençler ise, çareyi göç yollarında aradı.

Mezopotamya Göç Platformu’nun 2023’ün ilk 9 ayında Avrupa’ya 51 bin 415 iltica başvurusu yapıldığı ve bunların yüzde 80’inin Kürtlerden oluştuğu açıklaması, iktidarın politikalarının yarattığı tahribatı ortaya koydu. Bunun yanı sıra iş bulamayan gençler ekonomik krizden de nasibini alırken, üniversite öğrencileri de okula gidemez hale geldi. Tüm bunlar karşısında sokaklara dökülerek haklarını talep eden gençler, işkence, gözaltı ve tutuklamayla karşı karşıya kaldı. Gençler tüm bu baskılara karşın, tecride, savaşa, asimilasyona, özel savaş politikalarına ve ekonomik krize karşı sesini yükseltmekten geri durmadı. Bu dönemde Kürt ve sol sosyalist öğrencilere karşı ırkçı saldırılar gerçekleşti. 5 Ocak’ta İstanbul Üniversitesi’nde gerçekleşen saldırıda bir öğrenci yaralandı. Üniversitelerde artan bu tür ırkçı saldırılara karşı birçok kentte protesto eylemleri gerçekleştirildi.

Mereş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen ve büyük bir yıkıma neden olan depremler, öğrenciler açısından var olan sorunların artmasına neden oldu. Deprem bölgesine günler sonra giden devlet, depremzedelerin Kredi ve Yurtlar Kurumu’na (KYK) yerleştirilmesi ve eğitimlerin online olarak yapılması yönünde karar aldı. Yurtlarından çıkarılan ve online eğitim görmeye başlayan öğrenciler, bu duruma büyük bir tepki gösterdi. Dokuz Eylül Üniversite Dayanışması, Mereş merkezli meydana gelen depremler nedeniyle eğitimin online yapılmasına karşı 17 Şubat’ta üniversite rektörlüğüyle görüştü. Yüz yüze eğitimin devam etmesini isteyen öğrenciler, üniversite önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemine izin vermeyen polis, 22 öğrenciyi darp ederek gözaltına aldı. Aynı taleple İstanbul’da açıklama yapmak isteyen üniversiteli 30 genç de yine gözaltıyla karşı karşıya kaldı.

Deprem bölgesine giden gençler, depremzedelerle dayanışma kampanyasını ördü. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi, “Yaşam Zinciri” kampanyası başlattı. Gençler, kampanya kapsamında yemek yapımından dağıtımına, çevre temizliğini sağlamadan bölgede bulunan çocuklar için oyun alanlarını kurmaya kadar birçok çalışmaya öncülük etti.

Gençler, 2023 yılına damgasını vuran Newroz meydanlarını da dolduran kesim oldu.  Önder Apo’ya özgürlük talebini Newroz meydanlarına taşıyan gençler, bu kapsamda gerçekleştirilen eylem ve etkinliklere de öncülük etti. İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde 25 yıldır ağır tecrit koşullarında tutulan ve 34 aydır kendisinden haber alınamayan Önder Apo’nun fiziki özgürlüğü de gençlerin temel gündemi oldu. Gençler başta Kurdistan ve Türkiye olmak üzere, dünyanın birçok yerinde Önder Apo’nun fiziki özgürlüğünün sağlanması talebiyle çeşitli eylem ve etkinlikler düzenledi. Gençler, Kurdistan ve Türkiye’de yıl boyunca caddeleri, sokakları, yolları, kavşakları, duvarları ve köprüleri, Önder Apo’nun posterleri ile üzerindeki tecridi teşhir edecek yazılamalarla donattı.

Öte yandan DEM Parti Gençlik Meclisi üyeleri, Önder Apo’nun fiziki özgürlüğünün sağlanması amacıyla 27 Kasım’da cezaevlerinde başlatılan açlık grevine destek amacıyla yürüyüş gerçekleştirdi. Gençler cezaevindeki tutsaklarla dayanışma amacıyla Amed, İstanbul, Wan ve Mersin’de başlatılan Adalet Nöbetlerine de katılarak, dayanışma içerisinde olduklarının mesajını verdi.

Gençler, iktidarın özellikle Kurdistan’da süre gelen özel savaş politikalarına karşı da birçok kampanya düzenledi. Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi’nde örgütlenen gençler, 5 Ağustos’ta “Li dijî şerê taybet têkoşîneke bi heybet” (Özel savaş politikalarına karşı görkemli mücadele) kampanyası başlattı. Kampanya kapsamında birçok kentte çeşitli etkinlikler düzenleyen gençler, piknik etkinliği, halk toplantıları, konserler, spor faaliyetleri, bildiri dağıtımı gibi birçok çalışma yürüttü. Özellikle Kürtlerin yoğun bulunduğu mahallelerde artan uyuşturucu ve fuhuşa karşı saha çalışması yürüten gençler, buna karşı etkili mücadele yürütülmesi noktasında madde bağımlılığına karşı birçok çalışma yürüttü.

Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye dönük saldırılarına karşı 12 Ekim’de Riha’da açıklama yapmak isteyen grup arasında yer alan çok sayıda genç, yine polis tarafından engellendi. Yeşil Sol Parti’nin 15 Ekim’de yapacağı kongreye katılmak için Avrupa’nın farklı ülkelerinden gelen ve bir dizi ziyaret için Kurdistan’da bulunan enternasyonalist 15 genç de yapılmak istenen açıklamaya katıldı. Polis, 15 enternasyonalist genç ile HDP Gençlik Meclisi üyesi 4 genci işkenceyle gözaltına aldı. Enternasyonalist 15 genç, 2 gün gözaltına kaldıktan sonra 14 Ekim’de sınır dışı edildi.

Kürt ve sol sosyalist öğrencilere yönelik gözaltı operasyonları da yıl boyunca sürdü. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Gençlik Meclisi, Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF), Türkiye İşçi Partisi (TİP) üyesi gençlerin de aralarında bulunduğu en az 200 genç, yıl içerisinde gözaltına alındı, bunlardan en az 25’i tutuklandı. Gözaltı sırasında gençler ters kelepçelenerek, darp edildi. Son olarak DEM Parti Gençlik Meclisi Eşsözcüsü ve partinin Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Edanur İbrahimoğlu, 7 Aralık’ta İstanbul’da cenazelerin kutularda teslim edilmesine karşı gerçekleştirilen eylemde polis şiddetine maruz kaldı. Gözaltı sırasında işkenceye uğrayan İbrahimoğlu’nun, gözünde morluklar meydana geldi.

1990’lı yıllarda JİTEM pratiği olan ve AKP iktidarında da sürdürülen kaçırmalarda 2023 yılında devam etti. Özellikle gençlere yönelen kaçırma, alıkoyma tehdit uygulamaları yıl boyu sürdü. Son olarak DEM Parti Gençlik Meclis Üyesi Mazlum Kaya, 20 Ekim’de Mersin’in Akdeniz ilçesine bağlı Çay Mahallesi’ndeki evinden çıktığı sıra kendisini polis olarak tanıtan kişilerce kaçırılarak darp ve tehdit edildi, ajanlık dayatmasına maruz kaldı. Kaya, maruz kaldığı ajanlık dayatmasından bir hafta sonra, 28 Ekim’de gözaltına alındı, tutuklandı.

Gençler, özellikle Kurdistan’daki doğa kıyımına karşı da büyük bir mücadele verdi. Kurdistan ve Türkiye’deki gençler, birçok kentte Akbelen’de kesilen ağaçlar ile Cûdî ve Licê’de askerler tarafından çıkartıldığı iddia edilen orman yangınlarına karşı çeşitli protesto eylemleri gerçekleştirdi.

Yaşamı olumsuz yönde etkileyen yemek, barınma ve ulaşıma gelen zamlara karşı öğrenciler, itirazlarını protesto eylemleriyle sürdürdü. 11-12 Ekim’de 4 yemekhanede eş zamanlı olarak üniversite yemeklerine yapılan yüzde 250’yi aşan zamları protesto eden İzmir Ege Üniversitesi öğrencisi 8 öğrenci hakkında, rektörlük tarafından disiplin soruşturması başlatıldı. Öte yandan birçok üniversitede artan zamlara karşı eylemsellik gelişti.

Ekonomik kriz nedeniyle geçinemeyen ve gelecek hayalleri kuramayan gençler intihara sürüklendi. Yıl içerisinde en az 7 öğrencinin intihar haberi kamuoyuna yansıdı. Sadece Ekim ayı içerisinde 2’si Eskişehir, biri Çanakkale 18 Mart Üniversitesi öğrencisi olan 3 öğrenci yaşamına son verdi.

Üniversiteli öğrencilerin bu sene en çok kaygılandığı sorunlardan biri de yaşam hakları oldu. Aydın’da Güzelhisar Kız Öğrenci Yurdu’nda 25 Ekim’de yaşanan asansör faciası sonrası Zeren Ertaş isimli öğrenci yaşamını yitirdi. Ordu’nun Fatsa ilçesindeki Kredi Yurtları Kurumu (KYK) yurdunda da asansör halatlarının kopması sonucu 4 öğrenci yaralandı. Yaşanan asansör felaketlerinden kaynaklı Kurdistan ve Türkiye’de birçok üniversiteli genç sokaklara döküldü. Yaşamlarından kaygılanan gençler, bu tür katliamların yaşanmaması için önlem alınması talebiyle çeşitli protesto eylemi gerçekleştirdi.

Ankara’da bulunan üniversite öğrencileri, 8 Ekim’de “Sorgulamayan ve itaatkar bir gençlik yaratmak isteyen iktidara karşı mücadele” vurgusuyla, “Ankara Demokratik Üniversite İnisiyatifi”nin kuruluşunu deklare etti. Yine 29 Ekim’de İzmir’de okuyan üniversite öğrencileri, yaşadıkları sorunlara karşı İzmir Demokratik Öğrenci Topluluğu’nu (İ-DÖT) kurdu. Topluluğun kurulduğu gün, “Özel savaşa karşı örgütlü mücadele” çağrısı yapan gençler, “Demokratik ve özgür üniversite direnişine ses olup, örgütlü mücadele ile her üniversiteyi, liseyi devrim kalesine dönüştürme” sözü verdi.

DEM Parti Gençlik Meclisi, 5 Ağustos’ta sürece dair yeni bir yol haritası oluşturmak amacıyla kongre kararı aldı. Kongre çalışmalarına hız kesmeden devam eden gençler, bu kapsamda merkezi düzeyde açıklamalar, konser etkinlikleri, dil ve kültürel çalışmaları da dahil bir çok eylem ve etkinlik gerçekleştirdi. 24 Aralık’ta “Vejînek Ciwan” şiarıyla gerçekleştirilen kongreye, Kurdistan, Türkiye ve Avrupa’dan binlerce genç katıldı. Kongrede, gençler kendilerine dayatılan ekonomik kriz, tecrit, savaş, fuhuş, ajanlaştırma ve asimilasyona karşı “buradayız” mesajı verildi. Kendilerine yönelik baskılara karşı “örgütlenme” çağrısı yapan gençler, İmralı’da uygulanan tecride karşı direniş mesajı verdi.