HABER MERKEZİ-
Wan Kalesi, tarihin çok önemli uygarlıklarından biri olan Urartular MÖ 900-600 döneminde ilk Urartu Kralı I.Sarduri tarafından MÖ 855’te yaptırılmış. Dolayısıyla kaleden çıkartılan Asur ve Urartu çivi yazısı kitabeleri, çok değerlidir.
Wan’ın şehir merkezinde, gölden 80 metre yükseklikte doğal bir kalker kayalığının üzerinde kerpiç ve moloz taştan yapılmış olan kale, 1800 metre uzunluğa ve 20-120 metre arası değişen bir genişliğe sahiptir. Urartu dönemine ait iç içe dört ayrı surdan meydana gelen kalenin 1.Sarduri dönemine ait ilk burcunun uzunluğu 51, genişliği 26 metredir.
Urartular’dan bugüne ev sahipliği yaptığı tüm uygarlıkların izleri günümüze taşımış olan Wan Kalesi iç ve dış kale olarak iki bölümden oluşur. Kalede Urartulardan kalan önemli eserler arasında Analıkız Açık hava tapınağı, kaya mezarları, Bin merdivenler, sur duvarları, sarnıçlar ve çivi yazısı kitabeler bulunmaktadır.
Wan Kalesinin Burçları
Kalenin kuzeybatı ucunda yer alan 51 metre yüksekliğinde 26 metre genişliğindeki Sarduri burcu halk arasında Madir burcu olarak adlandırılır. Bu burçta bulunan altı adet kitabe Urartu tarihinde büyük önem taşımaktadır.
Asur çivi yazısı ile yazılmış olan bu metiner bilinen en eski Urartu yazıtlarıdır. Madir Burcunun ne amaçla yapıldığı tam olarak bilinememektedir. Kalenin yapıldığı dönemde gölle bileşik olduğu düşünülen kayalıkta I.Sarduri tarafından yaptırılan bir iskelenin varlığı, burasının liman olarak kullanıldığını düşündürmektedir.
Wan Kalesindeki Mezarlar
Van kalesindeki bir önemli yapıt da Urartu Kralı I.Argişti ye ait mezar odasıdır. Kalenin güney bölümünde kayanın içine oyularak yapılan düzgün planlı mezar odasının hemen dışındaki kaya üzerinde Urartular’ın bilinen en uzun kitabesi olan ve I.Argişti döneminde yapılan işlerin anlatıldığı Horhor yazıtları bulunmaktadır. Kaledeki mezar odaları Orta Çağ ve Osmanlı döneminde depo ve cephanelik olarak kullanılmıştır.