AKP, bürokrasinin dizginlerini tamamen cumhurbaşkanına veren yasalar hazırlamaya başladı: Bakanların yetkileri cumhurbaşkanına geçecek şekilde tırpanlanıyor, valilikler doğrudan cumhurbaşkanına bağlanıyor, siyasetten bağımsız karar alması için organize edilmiş özerk kurul ve kurumların çoğu kapatılarak yetkileri cumhurbaşkanına geçiyor. AKP, 2019 seçimleriyle birlikte yürürlüğe girecek‘cumhurbaşkanı merkezli’ siyasi düzene uyum gerekçesiyle bürokrasiyi tepeden tırnağa yeniden yapılandırıyor.
ANKARA – 2019 seçimleriyle birlikte lağvedilecek başbakanlık bünyesindeki 25 kurum ve kuruluş ya lağvedilecek ya da doğrudan cumhurbaşkanlığına veya icracı bir bakanlığa bağlanacak.
Çözüm Süreci’nin müsteşarlığı kapatılıyor
Kapatılıp kapatılmaması tartışılan kurumlar arasında Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı’nın da (2011’de kurulan bu müsteşarlık ‘Çözüm Süreci’nde etkin rol almıştı) bulunuyor. Ayrıca şu anda başbakan yardımcılıklarına bağlı TİKA, Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı gibi kurumlar birleştirilerek Dışişleri Bakanlığı bünyesinde yapılandırılabilir.
Nüfus ve istatistik işleri birleşiyor
TÜİK ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün tek çatı altına alınması, milletlerarası anlaşmalardan kaynaklanan üst kurullar hariç, işlevini yitirmiş bazı üst kurulların kapatılması gibi öneriler de masada.
Bakanlık yetkilerine tırpan
Yeni yönetim yapısında, bakanlar Meclis içinden çıkmayacağı için, bugünkünden farklı bir bakanlık statüsü de belirlenecek. Görev tanımlarının yanısıra, cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine uygun olacak şekilde, bakanlar için bugünkü gibi geniş çerçevesi olmayan yeni bir yetki tanımı yapılacak.
Özerk kurul yetkileri ‘vesayet’ gerekçesiyle cumhurbaşkanlığına
AKPi Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı da, yeni sisteme uyum konusunda yapılan çalışmalar konusunda milletvekillerine gönderdiği bilgi notunda, cumhurbaşkanlığı bünyesinde oluşturulacak bürokratik mekanizmaların yeni bir vesayet üretmesine izin vermeyeceğini belirterek bakanlıklarla ilişkili kurumların ve bağımsız kurum ve kurulların tamamının bürokratik oligarşiyi ortadan kaldıracak biçimde yeniden şekillendirileceğini söyledi.
İl genel meclisleri tarih oluyor
Belediye başkanları ile valiler arasındaki görev tanımı da yeniden yapılacak. İllerde çift meclis uygulamasından tüm ülkede vazgeçilecek. Tüm illerde il genel meclisleri (büyükşehir statüsünde olmayan illerde halen il genel meclisi var) kapatılacak. Güçlü yapıda belediyeler olacak.
Valiler, cumhurbaşkanını temsil edecek. Bu kapsamda merkez valiliği uygulaması da kalkacak. Valilikten alınan bürokratın, yeni görev verilmezse, devletle ilişiği kesilecek.