NAVENDA NÛÇEYAN –
Bi stran û dengbêjan hevdû naskirin jî zimanekî naskirinê ye gelek caran tiştên herî xurt cewherê mirov derdixe holê stran in. Hest bi zimankirin û kirina peyv karê hunermendan e. Sedem ew e ku ji bo zimanekî xav ev cewher nayê ser ziman û bêwate dimîne. Hestên mirovan jî di vê çerçovê de dişibe qedera welatê wan. Ji bilî vî tiştî jî di navbera hunermend û şoreşgeran de têkiliyeke xurt heye. Hunermend hestên kûr û veşartî dixemilînin û aşkera dikin, şoreşger jî di heman watê de vî karî dikin, û bi vê dişibin hunermendan.
Belê bi vê sergotarê û nivîsandinê ez ê hevalekî bidim nasandin û hinek milên wî ku dişibin vê nivîsê ez ê binivîsim. min heval Bahoz bi vê stranê nas kir, strana Lawikê Metînî ku vê stranê dema mirov guhdar dike dişibe straneke evîniyê, lê di cewherê xwe de ji vê zêdetir e. Watedayîn bi naskirina heval Bahoz çêbû. Lewre her kes stranan guhdar dike, li ser stranekî pir sekinandin dibe balkêş bê, lê dema şoreşger guhdar dikin ev tişt tê guhartin.
Çima Lawikê Metînî û çima heval Bahoz ev stran guhdar dikir. Strana Lawikê Metînî, li zincîra çiyayên Mezobotamya jor bûyerekê tîne ser ziman. Evîna veşartî ku evîneke pir xwezayîbe jî lê derfet ne ji aliyê wî ye.Gerebêtê Xaço jana gelê Ermenî û Kurt bi evîna Lawikê Metînî, dike stran û dibêje. Heval Bahoz çîroka kurdistanê jî dişband çîroka Lawikê Metînî.
Heval Bahoz li ser Metîna digot ku Metîna welatê çiyayên jore.Welatên çiyayên jor çîroka me tîne ser ziman.
Weke keser û êşa keçika di strana Lawikê Metînî de derbas dibe. Kurdistan jî bi vî rengî ye Em zarokên ku evîna me bi têlên tûj bûne xet û parçebûne. dema ku me ji bin têlên tûj li welatên xwe meyze dikir. Di hundirê dilên me de strana Lawikê Metînî dihat gotin. Welatên hatiye dagirkirin ewê bi xwere evînên dagirkirî bi efrîne. Ji ber van sedeman çîroka me jî dişibe strana Lawikê Metînî. Heval Bahoz wiha axivî û min ew wiha naskiribû.
Heval Bahoz di sala 1990’ê de tevlî refên gerîla dibe. Heta 1993’yan li qada Mêrdînê kar dike, ji ber xebera tesfiya Agîdê mala Qaso, heval Bahoz jî dikeve ber lêpirsîna rêxistinê.
Lê bi awayek dilnizim û mutewazî vê lêpirsîne pêşwazî dike û hîn xurtir tevlî kar dibe.
Van salên xwe li herêma Botan derbas dike. Ji şervantî dest pê dike û di her çalakiyê de cihê xwe digire. Di demekî pir kurt de dikeve dilê rê hevalên xwe û berpirsyariyên hîn mezintir digire ser milên xwe. Lê evîna wî qada Mêrdînê ye. Ji bona wî weke karekî nîvçemayî û pêwîst e bê temamkirin. Ji rêxistinê re çûyîna vê herêmê pêşniyar dike û rêxistin vê pêşniyara heval Bahoz di cih de dibîne. Di sala 1996’ de dîsa derbasî qada Mêrdînê dibe.
Gelo sînorê heval Bahoz çi ye ? Heval Bahoz nekarê çi bike û heval Bahoz li hemberî kîjan karî zoriyan dikşînê ? Ev pirs û lêgerên bersivê wan mirov dighîjte hinek encaman. Ji bo heval Bahoz artêşên mezin pêwîst bû. Ji alozî û nakokiyên hundirê wî de derfetên di destê de têrê nedikirin.Weke fermandarekî demên impiratoran ku artêş tekuz dikirin û bi çend peyvên di cîh de artêş dixistin êrîşên cengê mezin
Çend navên heval Bahoz li gel me hebûn, navek ji van navan civa bû. Birastî jî weke civayê di şûna xwe de nedisekinî. Bi qasî fîzîka wî, mejiyê wî jî bi tevger û tijî pîlan bû.
Herî taybetmendiyê wî ên li pêş parkirina hizirandinên xwe bû, ji ber van parkirinan jî fermandarên di bin berpirsyariya wî de bi lez û zû pêş diketin. Têgeh û ramanên dîrokî bi awayekî hostatî li rastiyê roja meya îro tanî ber hev û li hev tanî. Bi kurtasî kesayeteka tijî bû.
Car caran mirov digot: Heval Bahoz dereng çêbûye û dereng hatiye dunyayê. Mercên dîrokî û civakî ne li gor kesayetê wî ye. Heval Bahoz di dilê hevalên xwede wiha cih girt. Her weha di dilê gel de jî ji bo karên pîroz û berpirsyariyên mezin cihê xwe digirt. Xezeba 1999’an ya bi xefik û dolabên nav netewî ew jî da bû ber xwe, heval Bahoz berpirsyarê herema Bakokê bû. Bal û pilanên dijmin li ser çiyayên Bagokê û hevalên wê, mezin bûn. Bagok diçavên dijmin de cihekî bi xof bû. Zinar û latên çiyayê Bagokê bi ser bajarên Qamişlo û Nisêbînê de diherike. Bi berbanga sibehê û tîrêjên rojêre vî çiyêyî destpêdikir û piştre deşt ronî dikir. Gerîla weke teyrên Doxan li ser van latan baskên xwe li hev dixistin û bi tîrêjên rojê re weke tînek germ diketin dilê gel. Di sala 1999’an de artêşa Tirk ji nîvî pêhtir li binya çiyayên Bagokê kom bûbû, sedem rêber APO bû. artêşa Tirk ji bo rêber APO ji Sûriya derkevê gef li Sûriya dixwend û dixwst Sûriya bi tirsînê, di van rojan de rêber APO ji Sûrya derket û piştre ev artêşa kom bûbû berê xwe da çiyayê Bagokê. Bûyera şehadeta 31 hevalan encamê van operasyonan bû, mijarekî nivîseke dirêj ev bûyere. Demek dirêj li hemberî van operesyonan berxwedaniyeke mezin pêk hatibû û her roj weke mehekî tijî û bi aloz derbas dibû. Bi nivîsek kurt mirov nikarê bînê ser ziman û mafê wê bide. Heval Bahoz di van oparisyonan de tevlî karwanên şehîdan bû. Lawikê Metînî û evîna wî bûbû çîroka wî. Di heman demê de li sînorên strana Lawikê Metînî ku bi dawî dibe xebitî û xwest vê stranê bigûherê, sînor û têlên polayî ku li ser singa welatê me xistine derbas kir û li zemînê hêviyan dijiya. Ji Tirbespiyê û gundên li ser xetê heta nav dilên Bagokê awazên strana Lawikê Metînî pêçand, vekir û dîsan pêçand. Bi kînekî dîrokî ku peyvên ji devên torinê mala Haco derdiket rasterast jiyan kir û kevirên ser çiyayên Bagokê himêz kir. Çeperên ji mala Haco mana dît û piştî gelek salan ku weke ciwan dibêje ez kuç li ser kuçê nahêlim guhdar dikir û berên awirê xwe da ser welatên meyên jêr. Şînahiyên xapînok ev welat weke deryayek berfireh li singên çiyayên Bagokê dixist. Ew ewir û awazên strana Lawikê Metînî weke pelên zêrîn kete nav pirtûka şehîdên çiyayên Bagokê. Ew berbanga sibêhê li vî çiyayî şopên şehîd û awazên stranên berxwedaniyê weke xelatên ji rîsê hatiya çêkirin ew bi vê rastiyê daye girêdan. Çavdêrê hevala mezin ya Mizgîn bû. Weke di strana wê ya ku derbas dibe pir dişibe hevdû. Eger ez şehîd bibim min veşerin li Bagokê, li Herekolê hayê hayê oy li min dayê. Ez nemînim bê hevalan li dinyayê.
