NAVENDA NÛÇEYAN –
Sedam Husên diçe zindan ji bo ku wê pûşman bikin, jê re dibêjin tu çi bixwazî emê pêk bînin lê tenê pişmam bibe. Bersiv dide û dibêje gotinên te xelas bûn? Tiştek heye pêwîste hûn bizanibin. Ez kurdim û kurdistanî me, min bikujin, lê bi kuştina min re wê bi hezaran kurd ji xewê rabin û şiyar bibin.
Leyla Qasim di sala 1925’an de li gundê Bamîlê ya girêdayî Xaneqînê, li malbeteke xizan û welatparêz ji dayîk dibe. Xwandina xwe li dibistana bajarê xwe diqedîne, hertim jî di xwandina xwe de ya serkeftî bû. Dema ku Leyla li hember rêjîma Îraqê disekinî ji xwe bawer bû.
Beriya ku were darve kirin, dema di zîndana Ebûxirêb de bû, ji malbeta xwe du tiştan dixweze, xwaseteka yekemîn ewe ku ji malbata xwe re dibêje, “Ji min re fîstanek kurdî peyda bikin, ji bo ku ez bi fîstanê kurdî şehîd bikevim, ez bibim bûka Kurdistanê. Xwasteka wê ya duyemîn jî ewe ku dayîka wê keziya wê ya zer jêbike û bi xwe re bibe, da ku ji keziyê wê bikeve nava ala rengîn ya Kurdistanê.
Hîn dema ku di temena xwe ya zarokatiyê de bû, hestên wê yên welatparêziyê xort bû. Leyla evîndarê welatê xwe bû. Zilm û zordariya rêjîma Bais yên li ser gelê kurd ser wê jî bandor kiribû. Di sala 1971’an de bi awayekî aktîv beşdarî xebatên siyasî bû, wê demê xwandekarên zanîngeha Bexdadê bi rêxistin dikir. Leyla Qasim û hevalên wê ve xebara rêxistinkirinê ya li bajaran ji bo xwe esas digirin. Dema operasyonên salên 1974’an de çêdibin, Leyla Qasim û hevalên xwe ve tên girtin. Dema ku tên girtin di çapemeniyê de bi navê terosîst bi nav dikin. Ji bo ku Leyla teslîm bibe, û ji wan re bêje ez pişmamim serokê Îraq bê navber diçe serdana wê dike. Lê berxwedaniya ku Leyla raber dike rêjîma Bais ditirsîne.
Dadgeha sûca teqandina sînemaya bajarê Bexdadê biryara darvekirinê ji bo wan dide. Darvekirina Leyla Qasim di cîhanê de devg vedide, Leyla bû jina yekemîn ku di dîroka Îraq û Kurdistanê de were darvekirin. Dema ku ji Sedam re dibêje wê şihadeta min tevahî kurdan şiyar bike, bi rastî jî wisa dibe, bi hezaran kurd li ser rihê Leyla şiyar bûn. Îro bi hezaran malbat navê zarokê xwe dikin Leyla, li ser şopa Leyla bi hezaran ciwan radibin ser piyan. Leyla gihîşt armancê xwe ew bû bûka Kurdistanê.
Helbestê Cîgerxwîn ya bi navê Leyla Şehîd ji bo Leyla Qasim
Leyla kaça Mît û Meda
Canê xwe da di ber me da
Bijîn heçî ko canfida
Xweş bin ji te jar û geda
Leyla delal û pir çeleng
Leyla ciwan û şox û şeng
Xwe daye kuştin wek pileng
şêre li nav kur daye deng
Leyla çiraxa şevreşe
Wê rû li kurdan kir geşe
Kuştin bi me kurdan xweşe
Zordarî îdî nameşe