Hevserokê Konseya Rêveber a KCK’ê Cemîl Bayik di bernameya taybet a Stêrk TV de axivî û geşedanên li Kurdistan, Rojhilata Navîn û cîhanê nirxandin kir.
Bayik diyar kir ku tecrîd û îşkenceya mutleq a li ser Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan didome û got, “Tevî ku li dijî vê yekê çalakî tên kirin jî, dewleta Tirk a qirker, dagirker di vê polîtîkayê de israr dike. Ji ber ku têkoşîna me ya li dijî tecrîdê hinekî qels dimîne û dewleta Tirk jî bi vê yekê teşwîq dike. Li aliyê din hin dewlet hene ku ji bo berjewendiyên xwe piştgiriya dewleta Tirk dikin. Dewleta Tirk û hikûmeta AKP-MHP’ê jî ji vê yekê sûd werdigirin û di vê polîtîkayê de israr dikin. Li gorî AKP-MHP’ê ne pirsgirêka Kurd û ne jî pirsgirêka Kurd heye. Her kesê ku dibêje pirsgirêka Kurd heye, ‘sûcdar’ dibînin. Yanî di zîhniyeta dewleta Tirk de ti guhertin çênabe. Li gorî vê zîhniyetê divê pirsgirêka kurd bi tundî û şer bê çareserkirin. Ev zîhniyet di esasê xwe de zîhniyeta MHP’ê ye. MHP ne partî ye, kontragerîlla ye. Ji ber vê yekê MHP dibêje divê em dawî li PKK’ê bînin û qirkirina Kurdan temam bikin. “Rêber Apo, gelê Kurd û dostên wan li dijî vê siyasetê radibin, li ber xwe didin û têdikoşin.
Bayik hilbijartinên 31’ê Adarê yên li Tirkiye û Kurdistanê pêk tên nirxand û diyar kir ku hilbijartinên seretayî yên Partiya DEM’ê rêbazeke demokratîk e û divê her kes piştgiriyê bide namzetên ku hatine hilbijartin. Bayik diyar kir ku desthilatdariya AKP-MHP’ê du serdeman bi qeyûman şaredarî desteser kir û niha jî bi Hîzbûl-kontra dixwaze Kurdistanê bigire û destnîşan kir ku divê gelê Kurd nekeve van hîleyan. Bayik bal kişand ser pêwîstiya hişyariyê bi taybetî hilbijêrên ku ji bajarên cuda yên Tirkiyeyê tên Kurdistanê û diyar kir ku gelê Kurd wê vê polîtîkaya AKP-MHP û Hizbul-Contra pûç bike.
Hevserokê Konseya Rêveber a KCK’ê Cemîl Bayik di hevpeyvîna xwe ya li Stêrk TV de ev nirxandin kir:
Tecrîd û îşkenceya li ser Rêber Apo didome. Dewleta Tirk çima û çawa tecrîdê didomîne?
Berî ku ez bersiva pirsa we bidim, ez dixwazim vê yekê destnîşan bikim. Bang li hunermend, nivîskar û hêzên ku li dijî faşîzmê disekinin û hem li Tirkiye û hem jî li Kurdistana Bakûyê demokrasî û azadiyê dixwazin, hate kirin. Divê em dengê aştiyê bidin, gotin. Di vê heyamê de bangawaziyek wiha pir girîng e. Bi vê minasebetê ez hêzên ku ev bang kirin pîroz dikim û bejna xwe ditewînim. Divê ew van hewldanan zêdetir xurt bikin.
Tecrîd û îşkenceya mutleq a li ser Rêber Apo didome. Tevî ku li dijî vê yekê çalakî tên kirin jî, dewleta Tirk a qirker, dagirker di vê polîtîkayê de israr dike. Ji ber ku têkoşîna me ya li dijî tecrîdê hinekî qels e û dewleta Tirk jî bi vê yekê teşwîq dike. Li aliyê din hin dewlet hene ku ji bo berjewendiyên xwe piştgiriya dewleta Tirk dikin. Dewleta Tirk û hikûmeta AKP-MHP’ê jî ji vê yekê sûd werdigirin û di vê polîtîkayê de israr dikin. Têkoşîna me ya giştî AKP-MHP aniye asta tunekirinê. Ji bo desthilatdariya xwe bidomînin siyaseta înkarê dimeşînin. Li gorî wan ne pirsgirêka Kurd û ne jî pirsgirêka Kurd heye. Her kesê ku dibêje pirsgirêka Kurd heye, ‘sûcdar’ dibînin. Yanî di zîhniyeta dewleta Tirk de ti guhertin çênabe. Li gorî vê zîhniyetê divê pirsgirêka kurd bi tundî û şer bê çareserkirin. Ev zîhniyet di esasê xwe de zîhniyeta MHP’ê ye. MHP ne partî ye, kontragerîlla ye. Ji ber vê yekê MHP dibêje divê em dawî li PKK’ê bînin û qirkirina Kurdan temam bikin. Rêber Apo, gelê Kurd û dostên wan li dijî vê polîtîkayê li ber xwe didin û têdikoşin. Ev polîtîka ne tenê li dijî Kurdan, li dijî hêzên demokratîk û sosyalîst jî tê meşandin. Hikûmet dixwaze li Tirkiyeyê rejîmeke xwe ava bike. Di wê rejîmê de ne Kurd, ne Elewî, ne demokrat û ne jî sosyalîst wê hebin. Dixwazin her kes teslîmî wan bibe. Bi tevahî li ser vê bingehê siyasetekê dimeşînin.
DIVÊ EM BI MILYONAN MIROV VÊ PÊNGAVÊ BİMEŞÎNIN
Ji ber ku me ev polîtîka qebûl nekir me tevgerek pêş xist. Armanca pêngavê misogerkirina azadiya fîzîkî ya Rêber Apo û çareseriya pirsgirêka Kurd bi rêyên demokratîk e. Vê gavê tevî hemû kêmasiyan encamên xurt derxist. Ev pêngav bû mijareke germ û desteka navneteweyî ya ji bo Rêber Apo û paradîgmaya wî roj bi roj mezin bû. Sîstema kapîtalîst zexteke mezin li ser mirovahiyê dike. Di civakê de wêraniyeke mezin derxist holê. Her kes vê dibîne. Ji bo vê jî lêgerîna alternatîfek heye. Tevgera ku me pêşxist ji wan re wek derman xuya bû. Wan dît ku bi pergala modernîteya demokratîk a ku Rêber Apo li dijî pergala kapîtalîst ava kiriye, dikarin pirsgirêkên xwe çareser bikin. Ji ber vê jî piştgiriya Rêber Apo û paradîgmaya wî dikin. Rêber Apo dibêje, “Parastina min bigihê ku derê ez ê li wir bim.” Dibe ku ji aliyê fizîkî ve li Îmraliyê be, lê Rêber Apo rêberekî navneteweyî ye û roj bi roj tê naskirin.
Rêber Apo her çiqas li Îmraliyê dîl hatibe girtin û îşkence li wî hatibe jî mirovekî azad e. Bi fikir, felsefe û têkoşîna xwe ev yek afirand. Wî ev yek bi paradîgmaya xwe pêşkêşî mirovahiyê kir. Di vê wateyê de mirovahiyê çekek mezin bi dest xistiye û bi vê çekê şer dike. Di vê wateyê de em dikarin bibêjin ku qonaxa yekem a pêngavê serkeftî bû. Ya sereke ew e ku li ser vê tevgerê tevgerek were pêşxistin. Ji ber vê yekê divê di çalakiyên ku têne kirin de guhertin bên kirin. Ger cureyên nû neyên kirin, encamên xurt ji tevgerê dernakeve. Divê êdî em bi civakê re, bi mîlyonan mirovî tevgerê pêk bînin. Hem li Bakur, hem li parçeyên din ên Kurdistanê û hem jî li qada navneteweyî divê ev yek bê kirin. Ger li ser vê bingehê tevger were kirin wê bigihêje armanca xwe. Çalakiyên heyî ne temam in. Divê çalakiyên xurttir, cuda bên kirin, bi milyonan bimeşin. Divê ev kiryara hem li ser dewletên navneteweyî hem jî li ser dewleta Tirk a qirker bandor bike. Wê demê AKP-MHP êdî nikare berdewam bike. Divê gelê me û dostên me vê rastiyê baş fêm bikin.
Çalakiyên gerîlayan di çapemeniya Tirk de zêde cih nagirin, lê çalakiyên dawî derketine pêş. Van çalakiyan dewleta Tirk û rejîma faşîst a AKP-MHP’ê hejand. Kiryarên dawî bandoreke çawa li civak û siyaseta Tirkiye û Kurdistanê kir?
Hem Rêber Apo, hem gerîlayên PKK’ê hem jî gelê Kurd xwedî bandoreke mezin li ser siyasetê ye. Dewlet û hikûmeta Tirk her tim propagandaya tinekirina PKK’ê dikirin. Lê dema ku gerîla çalakiyên xurt li dar xist, van çalakiyan dewleta Tirk û hikûmeta AKP-MHP’ê hejand. Propagandaya wan a bi salan hem li Tirkiyeyê hem jî li qada navneteweyî pûç bû. Her kesî dît ku ew propaganda derew in. Bi van kiryaran rûyê rast ê dewlet û hikûmeta Tirk careke din derxist holê. Loma jî di nava panîkê de ne. Ew li ser çawaniya bêbandorkirina van kiryaran disekinin. Gelek kes binçav dikin û digirin, qadên gerîlayan bombe dikin, bi taybet li dijî Rojava êrîşên dijwar pêk tînin. Bi vî awayî hewl didin nîşan bidin ku ew bi hêz û li ber xwe didin. Bi vî awayî hewl didin qelsiyên xwe veşêrin.
Divê gelên Tirkiyeyê jî hin pirsan ji hikûmeta AKP-MHP’ê bikin. Yanî divê bipirsin: Hûn van leşkeran dişînin ku derê, ji bo kê dişînin? Divê sedema vê yekê lêkolîn bikin. Ger leşkerên Tirk dimirin sedem jî Erdogan e. Divê her kes hesabê vê yekê ji Erdogan û MHP’ê bipirse. “Çima hûn zarokên me dişînin Başûrê Kurdistanê, li wir çi dikin? Ti eleqeya vê bi parastina sînor re nîne. Ti eleqeya wê bi parastina Tirkiyeyê û civaka Tirkiyeyê re nîne. Dibêjin hûn dixwazin hin armancên xwe pêk bînin, ji ber vê yekê hûn zarokên me dişînin şer û wan dikujin. Erdoğan-Bahçelî bi tevahî ji leşkerên hatin kuştin berpirsyar e. Divê gel vê yekê bibîne. Ger li Tirkiyeyê her tişt buha be, divê sedema vê yekê lêkolîn bikin. Çima pereyê tirk her roj qîmeta xwe winda dike, aboriya wê têk diçe, jiyana mirovan dikeve xeterê? Divê sedemên vê yekê lêkolîn bikin. Sedem jî şerê AKP-MHP’ê ye.
CERDEVAN, PEŞMERGEYÊN PDK’ Ê DİVÊ NEBIN AMÛRÊ SIYASETÊN TİRKİYÊ
Niha di medyaya sereke ya Tirkiyê de, bi taybetî jî di medyaya civakî de, rojevên duyemîn ên wekî şert û mercên leşkeran, cihê wan û alavên leşkeran guncav in an na, tên nîqaşkirin. Li gorî we ev nîqaşên ku divê bên rojevê ev in?
Ev ne mijarên sereke ne ku divê bên nîqaşkirin. Bi van nîqaşan dixwazin têkçûna xwe veşêrin. Lê belê artêşa Tirk derbeke mezin xwar. Nikarin şer bidomînin. Çalakiyên hatin kirin ev yek bi awayekî vekirî derxist holê. Ji bo vê yekê veşêrin şerê psîkolojîk-taybet dimeşînin. Tiştên di çapemeniyê de diqewimin berovajî dikin. Ji ber vê yekê hemû nîqaş tên kirin. Naxwazin gel lêkolînê bike, sedemê bibîne, nebêje êdî bes e. Dixwazin tiştên din jî bînin rojevê. Bi vê minasebetê bang li cerdevanan jî dikim; Divê xizmetê ji siyaseta qirkirinê re nekin, li dijî wê bisekinin. Dîsa divê pêşmergeyên PDK’ê nebin amûrê siyaseta qirkirinê. Divê ji baregehên dewleta Tirk dûr bikevin û destekê nedin wan. Ya ku ji wan tê xwestin ev e.
Ji ber vê jî gerîla di têkoşîna xwe de serketî ye. Bi vê munasebetê ez spasiya gerîlayan dikim û wan pîroz dikim. Xuya ye ku gerîla wê vê têkoşînê bidomîne. Divê hem dewleta Tirk û hem jî hikûmeta AKP-MHP’ê zanibin ku bi vî awayî nikarin encamê bi dest bixin. Kurd dê ji bo armancên demokrasî û azadiyê têkoşîna xwe bidomînin. Divê ew vê yekê fêm bikin. Divê dev ji siyaseta qirkirin, înkar, îmha, tecrîd, îşkence û dagirkeriyê berdin. Eger dev jê bernedin, ev yek wê ji bo Tirkiyeyê xeteriyên mezin çêbike. Dibe ku Erdogan di hilbijartinê de bi ser ket, lê Tirkiye ber bi hilweşandinê ve diçe. Ti dostên Tirkiyeyê nemane, tenê mane. Divê gelê Tirkiyeyê vê yekê bibîne û bêje hûn me bi ku ve dibin, paşeroja me tarî ye, derbên mezin dixwin, li tu derê hurmeta me nemaye. Divê hesabê vê yekê ji hikûmeta AKP-MHP’ê bipirsin.
Te jî behs kir; Dewleta Tirk a qirker, dagirker her carê piştî lêdana gerîla berê xwe dide Rojava. Carinan jî derewa “ji Rojava hatine û xwepêşandan li dar xistine.” Sedemên vê propagandaya şerê taybet çi ne û divê çawa were fêmkirin?
Weke min got dewleta Tirk polîtîkaya şerê taybet a psîkolojîk dimeşîne. Hikûmeta AKP-MHP’ê di siyaseta qirkirinê de israr dike. Her kes dizane ku tu eleqeya van çalakiyên bi Rojava re nîne. Lê ji bo gel bixapînin û êrîşên li dijî Rojava rewa bikin, dibêjin yên ku van çalakiyan dikin ji Rojava tên, hemû çekên wan jî ji Rojava tên. Heta dibêjin; Amerîkayê ew perwerde kirin, bi çek kirin û şandin çalakiyê. Nexwe Kurd vê demsalê nikarin gavan bavêjin. Ji ber ku ew kurdan sade dibînin. Kurd wek civak nabînin. Ew wan wekî tiştên ku divê werin tunekirin dibînin. Loma jî dibêjin kurd nikarin şerekî wiha bikin û derbeyê li wan bidin. Armanca dewleta Tirk û AKP-MHP’ê tunekirina Rojava ye. Ew vê yekê bi zelalî dibêjin. Jixwe Şerê Cîhanê yê 3’emîn tê meşandin û dixwazin jê sûd werbigirin. Dixwazin Şoreşa Rojava ji holê rakin û gelan qir bikin.
DIVÊ GELÊ ME PARASTINA XWE YA CEWHERÎ PÊŞBİXE
Dixwazin tevahiya Rojava weke Efrîn, Serêkaniyê, Girê Spî dagir bikin. Çeteyên DAIŞ’ê li Efrîn, Serêkaniyê, Girê Spî bi cih dikin û bi her awayî alîkariya çeteyan dikin. Bi van çeteyan dixwazin Rojava, Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê bi temamî dagir bikin. Ji ber vê yekê êrîşî Rojava dikin. Elektrîk, av û stasyonên enerjiyê, nexweşxane û zeviyên genim dikin hedef. Yanî pêdiviyên jiyanê yên gelê Rojava bombebaran dikin. Her kes vê dibîne. Dibêje êrîşî YPG-QSD’ê dike, lê ev bi temamî derew e. Bi gotina ku ji Rojava hatine û çalakî li dar xistine, hewl didin êrîşên xwe rewa bikin. Divê gelê me vê bibîne. Dewleta Tirk bi van êrîşan dixwaze derfetên jiyanê li Rojava ji holê rake, gel koçber bike û wan deran bi dest bixe. Armanca dewleta Tirk ev e. Divê gelê me li hemberî vê yekê bi biryar û wêrek raweste. Divê kes koç neke û axa xwe neterikîne. Divê bajar, gundê xwe û mala xwe neterikîne. Ji ber ku dema hûn derkevin, dewleta Tirk çi dixwaze hûn dikin. Ger hûn derkevin, şansê we tune ku hûn vegerin. Efrîn, Serêkaniyê, Girê Spî diyar dibin.
Gelê me tenê bi berxwedan û têkoşînê dikare bijî. Divê mirov ji vê pêve ti rêyeke din hilnebijêre. Divê gelê me bi her awayî li dijî hovîtiya dewleta Tirk têbikoşe. Ev mafê wan e. Divê gelê me parastina xwe ya cewherî pêş bixe. Banga min ji hin dewletan re jî heye; Rûsya, Amerîka û hêzên koalîsyonê li dijî van êrîşan dengê xwe nakin. Li Rojava saziyên jiyanê yên gel tên bombekirin, av, ceyran, nexweşxane nîne, lê dengê xwe dernaxin. Ev tê wateya qebûlkirina vê barbariyê. Yanî şirîkê dewleta Tirk e. Divê gelê me jî li dijî vê derkeve. “Hûn li vir çi dikin, hûn siyaseta dewleta Tirk dimeşînin an hûn ji bo armancên xwe li vir in? Divê bibêjin, “Hûn bi rêya gelê Kurd siyasetê dikin, hûn Kurdan dikin qurbana armancên xwe, em vê qebûl nakin” û helwesta xwe eşkere bikin.
ERDOGAN DIXWAZE DAIŞ’Ê DÎSA AKTIV BIKE
Rojava niha di bin xeteriyeke mezin de ye. Çeteyên El Nûsra û El Qaîde anîn wir. Her wiha hat diyarkirin ku di şerê Filistîn-Îsraîl de endamên Hamasê anîne Rojava. Divê gelê me yê Rojava li hemberî vê xetereyê çi bike?
Wek tê zanîn DAIŞê ew arasteyî Şamê kirin, lê Erdogan arasteyî Kobanê kirin. Yê DAIŞ’ê bi rêve dibe Erdogan e. Endamên DAIŞ’ê ev tişt jî anîn ziman; Gotin em diçûn Şamê, em birin Kobanê. DAIŞ bi tevahî li dijî gelê Kurd bikar anîn. Xwestin bi DAIŞ’ê derbeyê li gelê Kurd bidin. Lê dema gel bi biryar û cesaret li hemberî DAIŞ’ê rawestiya, Erdogan dît ku nikare li hemberî DAIŞ’ê û Kurdan bisekine. Ji ber vê yekê dewleta Tirk bi xwe Rojava dagir kir. Di dîroka tevgera me de jî heye ku hinek faşîst û hinek eşîr li dijî me seferber kirin. Wan dît ku ev yek bi ser nakeve, vê carê jî bi xwe çalakî pêk anîn. Li Bashûr çi kirin li Bakur kirin.
Dewleta Tirk gelek cihên jiyanê bombebaran kirin, lê PDK çi dibêje? Dibêje sedema êrîşa dewleta Tirk a li ser Rojava PKK ye. Yanî êrîş û bomberdûmanên dewleta Tirk rewa dike. ENKS-KDP xizmeta siyaseta dewleta Tirk dike. Her çi bixwazin dikarin ji xwe re bibêjin kurd, tu eleqeya wan bi kurdayetiyê re nîne. Dema ku dewleta Tirk dest bi êrîşê kir, ji bo çeteyên DAIŞ’ê derxîne, êrîşî zindana Hesekê kir. Erdogan dîsa dixwaze DAIŞ’ê seferber bike. Dixwaze bi DAIŞ’ê re li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê hin encaman bi dest bixe.
DIVÊ HILBIJARTIN JI BO GELÊ KURD BIBIN PÊNGAVEKE NÛ
Li Tirkiye û Kurdistanê di 31’ê Adarê de hilbijartineke krîtîk heye. Hêzên demokrasî û azadiyê di şert û mercên faşîzmê de amadekariyên xwe yên bi biryar didomînin. Hilbijartinên seretayî bi awayekî demokratîk pêk tên. Dibêjin ku ew ê dawî li rejîma qeyûm bînin. Hûn dixwazin li ser hilbijartinên pêşwext çi bibêjin?
Dewleta Tirk, desthilatdariya AKP-MHP’ê vîna gelê Kurd binpê dike. Ji ber ku civaka Kurd û azadiya gelê Kurd qebûl nake. Tişta ku layiqî Kurdan dibînin komkujî, girtin, kolekirin û tasfiyekirin e. Ji ber vê yekê gelê me di hilbijartinên şaredariyan de gelek encam girtin. Dewleta Tirk ev yek tehemûl nekir. Ji bo îradeya gelê Kurd tasfiye bikin, emanet danîn. Şaredariyên ku gelê Kurd bi têkoşîn û keda xwe bi dest xistibûn, desteser kirin. Hemû derfetên ku şaredariyan ava kirine xistine xizmeta AKP-MHP’ê. Wan du serdemên li pey hev parêzger tayîn kirin. Vê siyasetê encam negirt û hatin eşkerekirin. Têgihiştin ku ger di heyama sêyemîn de qeyûm tayîn bikin dê ji wan re pirsgirêkên mezin çêbibin. Vê carê parêzgeran îddîayeke cuda derdixin pêş. Dîsa ji bo ku Kurd nebin xwedî îradeyeke azad, ji bajarên cuda yên Kurdistanê gelek dengdêr bi cih dikin. Bi rastî, ger nifûsa hin deran 2 hezar be, du qat zêdetir mirov dibirin wir. Ew jî polîs in, leşker in, cerdevan in an jî faşîst in û li Kurdistanê bi cih dikin. Vê carê dixwazin bi vî awayî şaredariyan bi dest bixin.
Ji ber vê jî divê gelê me vê qebûl neke û li dijî vê derkeve. Ji kîjan bajar û navçe dengdêran ji derve bînin bila bipirsin ji ku hatine, kê ew şandine, dê li Kurdistanê çi bikin. Divê bêjin em gelê vê derê ne û em ê bi îradeya xwe bijîn, hûn nikarin vîna me desteser bikin. Hikûmet bi vî rengî dixwaze peyama ku şaredarî li Kurdistanê ‘bi ser ket’ û pirsgirêka Kurd nîne bide. Gelê Kurd dibêje qey em qeyûman qebûl nakin û dê şaredariyên xwe bi dest bixin. Gelê Kurd bi biryar û wêrek li ser îradeya xwe radibe. Ji ber vê jî niha hilbijartinên seretayî tên lidarxistin. Pergaleke demokratîk pêş xistin. Li Tirkiyeyê hilbijartineke bi vî rengî ya seretayî ya demokratîk nehatiye kirin. Ev rastiya gelê Kurd nîşan dide. Gelê Kurd di qada azadî û demokrasiyê de gavên mezin avêtine. Di vê wateyê de gelên Tirkiyeyê bi rê ve dibin. Bi vê minasebetê ez gelê me pîroz dikim. Di hilbijartinên seretayî de kî derkeve bila bibe, divê her kes piştgiriyê bide wan. Divê were zanîn ku ev şer e. Dewleta Tirk dixwaze Kurdan desthilatdariya AKP-MHP’ê winda bike, divê gelê Kurd ji bo serketinê têkoşîn û rêxistin bike. Divê bigihêje her kesî û siyaseta AKP-MHP’ê têk bibe. Divê ev ji bo gelê Kurd bibe pêngaveke nû.
YA HIZBUL- KONTRA PÊŞ DIXE MHP YE
MHP û Hizbul-Kontra mîna ku li dijî hev bin, lê di heman tifaqê de ne. Ev yek çawa dibe û bingeha vê tifaqê çi ye?
Niha AKP-MHP û Hizbul-Contra eniyek ava kirine. Weke ku tê zanîn AKP-MHP li dijî Kurdan e, kesê ku dibêje ez Kurd im, çawa dikare di vê eniyê de cih bigire? Pêwîst e ev yek were pirsîn. MHP dibêje li dijî Hizbul-Kontra ye, lê ev dereweke mezin e. Ji ber ku yê Hîzbul-Kontra pêşxist MHP ye. MHP ji bo pêşî li tevgera azadiyê bigire û derbeyê li tevgerê bide Hizbul-Kontra ava kir. Dixwazin Bakur bi temamî bigirin û li wir jî desthilatdariya xwe biparêzin. Hemû qanûnan davêjin aliyekî. Armanca wan tenê girtina Bakur e. Dema Hîzbul-Kontra derket holê, bi hezaran gelê me yê welatparêz qetil kirin. Bi vî awayî xwestin tevgerê asteng bikin. Kesê ku kurdan qetil dike û xwîna kurdan dirijîne, tenê ji ber ku di bin navê kurdayetiyê de tevdigere, gelo dikare kurd be? Helbet na. Eger MHP hin rexneyan li Hizbul-Contra dike, ji ber ku rastiyan vedişêre. Ji ber ku kontrayan birêxistin dikin û seferber dikin. Ji bo vê yekê fêhm nekin, mîna ku li dijî hev bin tevdigerin. Ev senaryo ye. Divê kes xwe nexapîne, bi hev re li dijî tevgerê disekinin.
Eniya AKP-MHP, Hizbul-Kontra ji bo tasfiyekirina PKK’ê û tinekirina Kurdan hate avakirin. Yên ku faşîzm, nîjadperestî û bi navê olê ji xwe re esas digrin, di wê eniyê de ne. Ji ber vê yekê, yek ji wan di vê eniyê de ji hev cuda ne. Divê gelê me, hêzên demokratîk û sosyalîst van pirsan bipirsin; Yên li vê eniyê çawa dikarin li ser navê Kurdan biaxivin, çi eleqeya wan bi Kurdan re heye? Yên ku kurd qetlîam kirine çawa dikarin li ser navê kurdan biaxivin? Hîzbul-Contra berê dixwest bi qirkirina kurdan rê li ber tevgerê bigire, lê niha ji ber ku derketiye holê, roleke siyasî daye wê. Vê carê jî dixwazin di qada siyasî de rê li tevger û gelê kurd bigirin. Loma jî gelek derfetan didin Hizbul-Kontra. Bi bikaranîna van derfetan armanc dikin ku gel bixapînin. AKP-MHP bi bikaranîna Hîzbul-Kontra dixwaze Kurdistanê bi dest bixe. Çi eleqeya van bi kurdayetiyê re heye? Ne tenê Hizbul-Contra, PDK jî bi kurdayetiyê re tine ye. Alîkariya hev dikin. Ji bo ku rastî neyên fêmkirin, MHP li dijî Hizbul-Kontra xuya dike.
DIXWAZE WEKÎ PDK’Ê IRAQÊ JÎ BIKE NAV SIYASETÊN XWE
Li Başur û Iraqê jî geşedanên girîng hene. Hilbijartina Kerkûkê hebû. Piştî hilbijartinê di navbera dewleta Tirk û dewleta Iraqê de gelek danûstandin hatin kirin. Dewleta Tirk dixwaze Iraqê bikişîne nava siyaseta xwe. Nêrînên we li ser vê rewşê çi ne?
Li ku derê şer û tevlihevî hebe, ne tenê li Iraqê, li Rojhilata Navîn, AKP û Tayyîp Erdogan derdikevin holê. Ji ber ku armanca wan mezinkirina şerê li Rojhilata Navîn e. Bi şer û qetlîaman xwe diparêzin. Dizane ger vî karî neke nikare rojekê jî li ser desthilatdariyê bimîne. Tirkiye rewşa dewleta Iraqê dizane. Gelek pirsgirêk hene; Bi hêsanî nahele, qels e. Dewleta Tirk vê yekê ji bo xwe weke firsendekê dibîne. Li vir jî PDK’ê bi kar tîne. Dixwaze bi PDK’ê bandorê li siyaseta Iraqê bike û Iraqê jî mîna PDK’ê bikişîne aliyê xwe. Lewma divê Iraq nekeve vê xefikê û neyê xapandin. Divê hişyar be. Divê pirsgirêkên xwe yên bi Kurdan re bi diyalogê çareser bike. Eger Iraq vê yekê bike wê bibe hêzeke pêşeng li Rojhilata Navîn. Lê eger siyaseta dewleta Tirk û PDK’ê qebûl bikin, dê pirsgirêkên Iraqê hîn mezintir bibin. Bi vî awayî nikarin pirsgirêkên xwe çareser bikin. Dewleta Tirk roj bi roj zextên xwe yên li ser Iraqê zêde dike. Banga min ji Iraqê re ew e ku bila hay ji lîstikên ku dewleta Tirk bi rêya PDK’ê dilîzin hebin. Divê dijminatiya gelê Kurd nekin. Ger bike, dê zirareke mezin bibîne.
BERPIRSYARÊ PIRSGIRÊKÊN KERKÛKÊ PDK YE
Li Kerkûk, Şengal û Iraqê hilbijartin hatin kirin. Di hilbijartinê de dewleta Tirk, PDK û eniya Tirkmenan dixwestin li Kerkûkê encamekê bi dest bixin. Ji bo vê yekê xebitîn. Li hemberî vê yekê tifaqa bi pêşengiya YNK’ê di hilbijartinê de bi ser ket. Plana dewleta Tirk, PDK û eniya Tirkmenan bi ser neket. Lê ev nayê wê wateyê ku wan dev ji planê berdaye. Dewleta Tirk dixwaze Kerkûkê bigire. Dixwaze li Kerkûkê şerekî bide destpêkirin û ji kurdan bigire. Tifaqa YNK’ê rê li ber pêkanîna vê planê girt. Serketina hilbijartinê careke din nîşan da ku bi tifaqê encam hatin bidestxistin.
Dewleta Tirk roja hilbijartinê bang li rayedarên Iraqî kiribû. Ji ber ku Tirkiye mudaxeleyî hilbijartinan kir. Wan dît ku tifaqa YNK’ê planên wan pûç kir. Di axaftinên xwe de li ser “Em çawa dikarin Kerkûkê ji kurdan bistînin û planên xwe bi ser bixin?” Eger niha li Kerkûkê pirsgirêkên cidî hebin, sedem PDK ye. Dewleta Tirk ji bo ku bigihîje armancên xwe van tiştan dike, lê alet PDK ye. Ji ber wê jî divê her kes bibîne ku PDK berpirsê kêşeyên Kerkûkê ye.
PDK’ê hemû derfetên li Başûrê xistiye xizmeta malbata Barzanî. Her wiha hilbijartinan taloq dike. Hûn van bûyeran çawa dinirxînin? Niha rewşa Başûrê çawa ye?
Sedemek heye ku PDK li Kerkûk û Şengalê bi ser neket. Li dijî xiyaneta PDK’ê ya li gelê Kurd rawestiyan. Ji ber wê jî tifaqa YNKê encam girt. Ji ber ku siyaseta ku PDK dimeşîne zirareke mezin dide kurdan. Niha li Bakur, Rojava û Başûr vê yekê dibînin. Kesên di bin kontrola PDK’ê de jî vê yekê dibînin. Ji ber wê jî PDK nekarî ji hilbijartinan encam bigire. Berê di bin navê hilbijartinên Şengalê de encam hatin girtin. Tenê namzedên xwe destnîşan dikir, di rastiyê de hilbijartin çênebû. Li Şengalê hilbijartin pêk hatin, tifaq bi ser ket, PDK têk çû. Vê yekê derxist holê ku PDK nûnertiya vîna gel nake. Berê dihat dîtin ku encamên ku di bin navê hilbijartinan de stendin sexte ne û di bin zext û pereyan de encam girtiye. Di dema hilbijartinê de jî xwest gel bikire. Lê niha dawî li vê siyasetê anîne. Ji ber vê yekê PDK asê maye û ji bo ji vê rewşê derkeve van tiştan dike. Divê hêzên demokratîk ên ku tifaq çêkirine, vê tifaqê hîn xurtir bikin. Bi vî awayî ew dikarin pêşî li lîstikên nû bigirin.
Piştî êrîşa Hamasê ya li dijî Îsraîlê û piştre jî êrîşa Îsraîlê ya li ser Xezeyê, li Rojhilata Navîn pêvajoyeke nû dest pê kir. Gotûbêj hene ku ev şer wê li Lubnan, Sûriye û heta Îranê û tevahiya herêmê belav bibe. Di pêvajoyeke wiha de di salvegera qetilkirina Qasim Silêmanî de komkujî pêk hat. Di daxuyaniya we ya têkildarî vê komkujiyê de; We diyar kir ku hin hêz dixwazin şer mezin bikin û li herêmê belav bikin. Ev hêz kî ne û dixwazin çi bikin?
Beriya salvegera koça dawî ya Qasim Silêmanî, Serleşker xwest biçe Tirkiyê. Ev teqîn beriya ku ez biçim Tirkiyeyê pêk hat. Tevî ku DAIŞ’ê berpirsyariya xwe girt ser xwe jî, MÎT’a Tirk ev teqîn pêk anî. Dema ku Serokkomarê Îranê Reîsî çû Tirkiyeyê, xwestin bi Reîsî re li ser bicihanîna biryarên ku li dijî me û Kurdan dabûn nîqaşan bikin. Armanca wan ew bû ku li ser esasê vê teqînê siyasetekê pêş bixin. Bi vî rengî dixwestin Îranê bixin nava şerê li dijî PKK’ê û Kurdan. Reîsî piştî teqînê neçû Tirkiyeyê. Sedema vê yekê nizanim. Lê ew teqîn ji aliyê MÎT a Tirk ve hat kirin, ku dixwest bigihêje armancên xwe.
DEWLETA TIRK DIXWAZE LI DIJÎ GELÊ KURD BERE AVA BIKE
Dewleta Tirk dixwaze li dijî gelê Kurd îttîfaqek, eniyekê ava bike. Di dîrokê de gelek tifaqên bi vî rengî çêkirine. Ji ber wê jî dixwaze Îran û Iraqê bikişîne vê eniyê. Ew ji bo vê yekê dixebite. Bi taybetî bal kişandin ser Îranê. Em hîn nikarin bibêjin ka dê ev plan bi cih werin an na. Erdogan dixwaze şerê li Rojhilata Navîn mezin bike û berfireh bike. Ger şer mezin neke nikare li ser desthilatdariyê bimîne. Erdogan şerê Hamas û Îsraîlê jî pêş xist. Bi vî şerî xwest ku xeta enerjiyê ya ku li Hindistanê dest pê kir, ji Îsraîlê derbas bû û xwe gihandiye Ewropayê asteng bike. Ji ber ku Tirkiye li derve hiştin. Erdogan got, em ê rê nedin kesên ku me ji vê yekê derdixin encamekê bi dest bixin. Piştre êrîşa Hamasê bû. Dewleta Tirk xwest xeta enerjiyê ji Tirkiyeyê derbas bibe. Xeta ku ji hêla Hindistan-Îsraîl ve hatî çêkirin, dixwest ji Rojava derbas bibe û bigihêje Derya Spî. Tirkiye mudaxeleyî vê kir. Wî ev yek asteng kir. Dibêjin, me xeta terorê girtiye. Vê yekê bi eşkereyî dibêjin.
Ji bo wan windahiyeke mezin e ku xet ji Tirkiyeyê derbas nabe. Dewleta Tirk êdî weke berê ne xwedî roleke stratejîk, siyasî ye. Dewleta Tirk ji bo ku ji vê rewşa dijwar derkeve, dixwaze li dijî gelê Kurd eniyek pêş bixîne, Iraqê jî bikişîne nava siyaseta xwe û ji bo ku xeta enerjiyê asteng bike, şerê li Gazzeyê bidomîne. Dixwaze xeta enerjiyê ji Tirkiye û Iraqê derbas bibe. Hemû armanca Erdogan ew e ku xeta enerjiyê ji Kurdistanê derbas nebe û kurd jê sûdê negirin. Ji ber ku dixwaze Kurdan tine bike. Niha jî armanc dike ku di ser Azerbeycanê re xetekê veke û ji bo vê jî dixebite. Lê ew xet jî nehat vekirin. Niha her kes dibîne ku Tirkiye ji bo berjewendiyên xwe dixwaze şerê li Rojhilata Navîn mezin bike. Dixwaze Iraq û Îranê bixe nava şerê Gazzeyê. Jixwe PDK kişandiye aliyê xwe. Bi vî rengî dixwaze li ser desthilatdariyê bimîne. Divê gelên Tirkiyeyê vê yekê bibînin. Dibe ku Erdogan di hilbijartinê de bi ser ketibe, lê Tirkiye xiste nava felaketeke mezin. Ger îro Tirkiye bi tenê maye, îzole bûye, pirsgirêkên siyasî, civakî û aborî yên li Tirkiyeyê kûr bûne û roj bi roj ev pirsgirêk mezin dibin sedema wê jî encama polîtîkayên Erdogan e.