NAVENDA NÛÇEYAN – Xwepêşandanên xwendekaran ên li dijî kotaya îstihdamkirina memûran ku bi alikariya kesên nêzî partiya îktîdarê tên sûcdarkirin, piştî 15 sal berê ku Serokwezîr Şêx Hasîna hat ser desthilatdariyê veguherî pêla herî mezin a protestoyan.
Tevgera xwendekaran li pişt xwenîşandanan roja Duşemê xwenîşandan bo 48 demjimêran rawestand û rêberê tevgera xwendekarî ragihand ku ew reforman “bi bihayê ewqas xwînê” naxwazin.
Li Bangladeşê ku welatê Başûrê Asyaya ku nifûsa wê ya herî mezin a dinyayê heştemîn e, qedexeya derketina derva hat îlankirin û leşkeran dest bi dewriyeya bajaran kirin. Artêşê daxuyand ku ji êvara Duşemê ve “rewşa awarte” hat îlan kirin.
Di çalakiyan de polîs jî di nav de herî kêm 173 kesan jiyana xwe ji dest dan.
Li seranserê welêt 1115 kes hatin binçavkirin ku piraniya wan li paytext Dakkayê ne.
Rêxistina Şopandina Mafên Mirovan (HRW) di daxuyaniya xwe de diyar kir ku hikûmeta Bangladeşê li dijî xwepêşanderên xwendekar leşker bi cih kiriye, qedexeya gulebarankirina li ber çavan ferz kiriye, daneyên mobîl û înternetê qut kiriye.
Cîgirê Rêvebirê Asyayê li HRW Meenakshi Ganguly got: “Bangladeş demek dirêj e ji ber binpêkirinên bêsînor ji hêla hêzên ewlehiyê ve li dijî her kesê ku dijberiya hukûmeta Şêx Hesena dike, û em dîsa heman pirtûkê dibînin, vê carê êrişî xwepêşanderên xwendekar ên bêçek dikin.”
Ganguly got, “Niha dem hatiye ku hikûmetên bibandor zextê li Şêx Hasîna bikin da ku hêzên wê dijî xwendekar û xwepêşanderên din rawestîne.”
Di destpêka Tîrmeha 2024-an de, bi deh hezaran xwendekarên zanîngehê di karên hukûmetê de ji bo kategoriyên cûrbecûr mirovan kota hatin red kirin, nemaze kotaya ji sedî 30 ji bo neviyên beşdarên şerê serxwebûna Bangladeşê di sala 1971-an de, dema ku Daîreya Dadgeha Bilind a Bangladeş derbas bû piştî biryara vegerandina wê dest bi xwepêşandanên aştiyane kir.
Xwendekaran îdia kirin ku kotaya ji bo şervanên şer dê bi neheqî sûdê bide alîgirên hikûmetê. Di 15ê Tîrmehê de endamên Chhatra League (BCL), komek xwendekar a girêdayî Partiya Lîga Awami ya Serokwezîr Hasina, bi piştgiriya polîsan êrîşî xwepêşanderan kirin û 6 kes kuştin. Çalakiyên protestoyî piştre zêde bûn.
Piştî protestoyan Serdozgerê Dadgeha Bilind A.M 22ê Tîrmehê roja Duşemê daxuyanî da. Li gorî Amin Uddin, 5% ji karên karûbarê sivîl dê ji bo zarokên dêrînên şerê serxwebûnê û 2% ji bo kategoriyên din bêne veqetandin.