QAMIŞLO
Dema ku binpêkirinên mafan ên li dijî xebatkarên çapemenîyê her sal li welatê cîhanê têne weşandin bi pêşketina modernîteya demokratîk li rojava yê kurdistanê çapemenî di xeta çapemenîya azad de dimeşe. Derfeta me hebû ku em di dema xwe de pelê gelan ku me bi şoreşa rojava re ameda kirî bi rojnamevanan re biaxivin.
Berî axaftinê dixwazim sohbeta di navbera me û rojnemavenek de vebêjim. piştî xilaskirina hevpeyvînê, wî bîranînek vegot. Li ser vê yekê axifî ku dayîkek kurê wê şervanek li enîyek şer e dixwaze hevalê xwe yê rojnamevan bilind bi parêze, ne kurê wê dema ku kurê wê birîndar dibe. Pâşê wî lê zêde kir, ji ber vê yekê divê em bibin dengê vê civatê.
ANHA karmendê ajansê Ekrem Berekat, ew bi van gotinan dest bi axaftina xwe dike: “Çapemeniyê di şoreşa Rojava de roleke girîng lîst. Dîve em zanibin kîjan Çapemenî baş e. Çapemeniya ku di xeta azadiya civakê de meşiya, roleke pir girîng lîst. Li Rojavayê Kurdistanê Bakur û Rojhilatê Sûriyê tiştek ji Çapemeniyê re tunebû, nemaze ji bo gelê Kurd herêmek qedexe bû.
Ew bêhendî û bi îmkanên pir hêsan dixebitî. Tenê ku bibe dengê van kesan. Ne tenê gelê Kurd, ev tiştek pir girîng e. Ew xebitiye ku dengê hemî Bakur û Rojhilatê Sûriyê bi raya giştî re, bi Ereb, Suryan û Ermeniyên xwe re parve bike. Amûrek tune ku bikeve xizmeta hikûmetê. Bû dengek ku dengê civakê bi raya giştî re parve kir ji bo vê yekê, civakê bala çapemeniyê girt. Ez mînakek bidim, berî şoreşa 19’ê Tîrmehê, îmkana me tunebû. Ne Kamera, ne înternet, ne jî komputer tune bû. Gel da me. Me kamera ji cemawerê, komputer ji ya kesek din, û înternet jî ji cîhek din anîn.”
EM Jİ DERFETÊN KÊM HATİNE VAN ROJAN
Ekrem Berekat, Di berdewama axaftina xwe de, wî diyar kir ku berpirsiyariyên wî li hember xebatkarên çapemeniya Şehîd hene û berdewam kir; “Ger em di warê azadiya çapemeniyê de li Rojhilata Navîn û heta li cîhanê mêze bikin, bi qasî ku li Bakur û Rojhilatê Sûriyê heye li tu derê ne mumkune. Bi rastî, ne tenê ji bo rojnamegerên li vê herêmê dixebitin, di heman demê de ji bo rojnamegerên ji derve jî dixebitin. Tesîs têne pêşkêş kirin. Her çend nûçe li dijî berjewendiya van kesan gelek caran hatibin çêkirin jî, lê tu carî bi zext û zordariyê nehatin.
Çapemeniya azad, nemaze ji bo şoreşa Rojava li Bakur û Rojhilatê Sûriyê, karekî mezin kir. Hevalên me, di serî de Bakur û Başûr di warê ragihandinê de dixebitin, gelek piştgirî dan me. Çapemenî li dijî hêzên ku dixwestin vîna gel bişkînin roleke girîng lîst. Di vê de, gelek xebatkarên me yên çapemeniyê Şehîd bûn. Em bi rêzdarî bejna xwe li ber wan ditewinin. Ji destpêka şoreşê ve 24 hevalên me Şehîd bunê. Di her şoreşê de tiştek wek tune.”
PÊŞENGÊN ÇAPEMENİYA JİN
Ekrem Berekat, diyar kir ku jin di her qada şoreşa Rojava de pêşeng bûn, di berdewamiya axaftina xwe de bal kişand ser pêşengtiya Jinan di qada çapemeniyê de; “Çawa ku Jin di qadên leşkerî û siyasî de cih girtin, di çapemeniyê de jî du qat rol girtin. Di vê yekê de, em dibêjin, em dikarin çapemeniya Bakur û Rojhilatê Sûriyê wekî şoreşek binirxînin. Ji ber ku wî bi israr ji bo zexta Kurd xebiti heta di pêşkeftina Kurdî de jî roleke girîng lîst.
Dema ku em hîn jî qala şoreşa 19-ê Tîrmehê dikin ez dilşad dibim. Dema ku em dibêjin şoreşa 19-ê Tîrmehê, em dikarin bêjin ku mirov ji nû ve çêbûn. Jinûve derketina hêza gelan. Her kes bi serê xwe lênihêrîna vê şoreşê kir. Ji ber ku ew şoreşek mirovî ye. Bi vê şoreşê, em dikarin pêşengiya şoreşên cîhanê bikin. Di salvegera 19-ê Tîrmehê de, em hemû Şehîdên xwe bi bîr tînin. Weke çapemenî, em ê têbikoşin ku di xebata xwe de xeyalên Şehîdan pêşve bibin.”
HEKE HÛN NE Jİ REJÎMA BAAS’Ê NE, HÛN NEKARİN BİBİN ZEXT
Rojnamevan Mustafa Elo, dest bi axaftina xwe kir û destnîşan kir ku kesên ku dixwazin di rejîma BAAS de rojnamevaniyê bixwînin desthilatdarin.
Mustafa: “Şoreşa 19-ê Tîrmehê li Efrîn, Koban û Cizîrê dest pê kir. piştî 2017-an, ev şoreş bû şoreşa Bakur û Rojhilatê Sûriyê, bi herêmên ji DAİŞ’ê hatin rizgarkirin. Şoreşa Rojava bi felsefeya Modernîteya demokratîk dest pê kir. Ew tenê bi damezrandina YXK, YPJ, YPG an hin komîn û meclîsan re sînordar nebû. Yek ji wan ên ku di şoreşê de roleke girîng lîst çapemenî bû. Berî şoreşê, di derbarê Rojnamevaniyê de bi gelemperî, di derbarê zextê de tiştek tune. Dezgehek fermî hebû, ew bi Rejîma BAAS re têkildar bû. Ew berdevkê Rejîma BAAS bû. Nemaze Kurd nekarîn li zanîngehê rojnamegeriyê bixwînin, neçar bû ku tevahiya malbatê Rijîma BAAS biparêze.
Ew ji bo destpêkirina xebata çapemeniyê ya li Rojava piçek alozî bû. Zemînek ku hûn bikaribin pê re pêşve bibin tune bû. Berîya 2012’an, zext çi bû, hin çalakî pêk dihatin, komek piçûk ji wan dikaribû ji bo Roj TV vîdyoyek 1-hûrdemî bişînin, piraniya wan rîsk digirtin. Çapemeniya Rojava bi taybetî bi zextên li Bakur xwe pêş xist.
Piştî sala 2017’an, hem di xebata ciwanen û hem jî di nav Jin’an de pêşve çû. Bi vî rengî, çapemeniyê xwe gihand van rojan. Çawa ku di tevgera azadiyê de gelek tişt bi xwînê hatin qezenckirin. Bi heman rengî, di warê çapemeniyê de gelek Şahîd pêş ketin û serkeftin bi dest xistin. Dîroka çapemeniyê ya li Rojava Dîrokek wiha dişopîne.”
Rojnamevan Mustafa Elo, di berdewamiya axaftina xwe de diyar kir ku xeta çapemeniya azad alternatîfa xeta çapemeniyê ya ku alîgirê hikûmetê ye, “Çawa ku Modernîyeta Demokratîk wekî alternatîfa pergala hegenomîk a heyî hate pêşxistin, çapemeniyê jî li ser vê zemînê xwe birêxistinkir. Bû dengê civakê, ne hêz. Çapemeniya Rojava li ser bingehê zihniyeta jiyana azad, wekhevî û têkiliyên ekolojîk ên Jin û Mêr xwe birêxistin kir. Heya radeyekê serfiraz bûye. Heya nuha gihiştiye astek ku bikaribe bi hev re li dijî devleta Tirk a faşîst a Ereb û Kurd şer bike.
Çawa ku di dîroka Kurd de her gav rêzek xiyanet û bertek hebû, ew her gav di çapemeniyê de jî hebû. Gelek qenalan êrişek pir qirêj pêk anîne. Şerê taybet li Bakur û Rojhilatê Sûriyê bi rengek pir nazik tê meşandin. Dagirkirina Efrîn, Grê Spî, Serêkaniye, hedefgirtina kuştina jin’an, ji ber ku modernîteya demokratîk esas xwe bi azadiya Jinê diafirîne. Di her rewşê de, ew bi van rêyan êrişî xwerêveberiyê dikin. Van êrîşan di qada çapemeniyê de jî bandor dikin. Rola çapemeniya azad ji bo vî şerê taybetî giring e. Heya radeyekê, civak bi şoreşa şoreşgerî bi planên şerê taybet dûr bikeve. Bi tiştên piçûk re mijûl dibin, taktîkên şerê taybet ên ku dagirkeriyê rewa dikin têne sepandin. Çapemeniya azad li dijî wan disekine û li dijî wan şer dike. Hê hî valahiyên me hene, ger tiştên ku divê nekevin rojevê di rojevê de bin, ev tê wê wateyê ku em wekî çapemeniyê li hin deran valahiyan dihêlin. Em nekarin vana hemî bi çapemeniyê ve girêbidin, lê tê vê wateyê ku di çapemeniyê de kêmasiyên me jî hene, li ser vê bingehê, em dikarin vana ji bo qada çapemeniyê bibêjin.”
DAWÎ