NAVENDA NÛÇEYAN – Rauf Karakoçan nivîsî: Erkên li benda ciwanên Kurdistanê ne
“Di her serdema dîrokê de pêwîstî bi ciwanên ku wê serdemê pêdiviya wan pê heye heye. Divê ciwan di bersivdayîna pêvajoyên dîrokî û hêviyên civakê de rola herî bingehîn bi cih bînin. Erk û berpirsyariyên ku ji ciwaniya hêza herî bi enerjî ya civakê tê xwestin, pir zêde ne. J pirsgirêkên civakî re hasas nêzbûyîn û bûyîna hêza çareseriyê, wateya wê ev e ku rêbertiya pratîkî bike û dema pêwîst bike tevdîr tevbigere.
Ev rastiyek e ku di pêvajoyên şoreşgerî yên ku herikîna dîrokê diguherîne de herî zêde pêwîstî bi ciwanan ji hemû beşên civakî heye, lê pêwîste em bersiva pirsa ka ciwanekî çawa bibînin. Pêdiviyên her serdemê cuda ne. Ciwan ji bo karên herî bingehîn çiqas amade ne? Ma ew bi rastî xwedan rêxistin, kapasîteya zanînê, ezmûn û potansiyela pêşengtî ye ku hêviyên civakê bicîh bîne? Pêdivî ye ku ji bo pirsên weha bêtir bersivên samîmî bidin û helwesta xwe binirxînin.
Bersivên pirsên li jor divê rave bikin ka kîjan celeb kesayetî hewce ye. Li ser gotina ‘Mirov hene, lê dîsa jî mirov tune’, ev gotinek e ku tê wateya ku mirov hene, lê yên ku kar dikin tune. Ew kesê ku hewce ye û di kar de jêhatî ye diyar dike. Gelê me yê ku di şert û mercên şer de ye, pêwîstiya wan bi ciwanên şoreşger ên xwedî ruhê şervanî û îradeya têkoşînê heye. Pêwîste li ser vê bingehê hêviyên ciwanên Kurdistanê ji pêvajoya dîrokî ya ku em tê re derbas dibin ji nû ve bên ber çavan.
Erkên ku li benda ciwanên Kurdistanê ne, bi dema ku em tê de dijîn ve girêdayî ne. Rewşa ku em tê de ne, erk û berpirsyariyên me jî diyar dike. Pêdivî ye ku bêyî tevlihevkirina karên bingehîn û duyemîn balê bikişîne ser pirsgirêkên pêşîn.
Em bi dijminekî re rû bi rû ne ku dixwaze hemû destkeftiyên Kurdan bi bedelên gelekî giran têk bibe. Rêber Apo di şert û mercên giran ên tecrîdê de tê ragirtin. Hema bêje her roj çiyayên me gelek caran tên bombekirin. Êrîşek heye ku li tevahiya erdnîgariya Kurdistanê belav bûye. Kurd rastî pêkanînên ku di hiqûq, exlaq û heta wijdanê de cihê wan tune ye. Operasyonên qirkirinê li pey hev dewam dikin. Afirandina xeta têkoşînê ya bi vî rengî yek ji erkên herî bingehîn ên ciwanan e. Li cihekî ku meseleya jiyan û mirinê hebe, mijûlbûna bi karên alîkî yên asayî û têrbûna bi diruşme û xebata navîn jixwe li benda mirinê ye. Ev pêvajoya dîrokî bêyî ku bibe şoreşgerekî wê demê nayê bersivandin. Ji ber vê sedemê pêwîst e bi hewldaneke awarte bersivê bidin şert û mercên awarte yên dijmin. Eger ne wisa be em ê ji vê pêvajoyê paşde bikevin, ev jî wê hê bêhtir dijmin teşwîq bike.
Gelê Kurdistanê yê welatparêz hemû tiştên ku ji destê wan tê di têkoşîna azadiyê de razandine. Di nava şerekî bênavber de ye. Tevî her cure zextan jî li ber xwe dide û bi her cure fedakariyên xwe dixe xeteriyê. Girseya gel a ku tama azadiyê tam kiriye, bi jiyan û têkoşîna layiqî rûmeta mirovahiyê kêfxweş bûye. Xwedî bingeheke girseyî ya pir mezin e ku xwedî kesayetek siyasî ye. Yê ku wê vê bingehê seferber bike ciwanên şoreşger e. Dê kêrhatî be ku li vir gotinek Stefan Zweiğ bîne bîra we. Gotina ‘Ji bo ku em azadiyê bi dest bixin divê em xwe kontrol bikin, ji sibê heta êvarê li bendê ye ku tiştek bibe, lê tiştek nabe’ hinekî jî rewşa ciwanên îro tîne ziman. Bi çalakiyên pasîf ên li hemberî dijmin, bi windakirina demê li hêviyan û bi tevgerên pasîf û xwebexş wê ti tişt neqewime. Ji ber vê yekê jî dema ciwanek xwe dikole, xwe kontrol dike û li hemberî pêvajoyê tevdigere, hemû bendewariyan pêk tîne. Pêdiviya ciwanên şoreşger ên xwedî liv û tevgerên mîna merkurê ku dijmin çewisîne û asteng dike heye. Ev serdem vê daxwaz dike.
Hewldanên pratîkî yên ciwanan bêguman hêja ne. Hebûn û cihê wî di têkoşînê de diyarker e. Ew jî xwediyê zanîn û ezmûna cidî ye. Zêdetir zanîn, ezmûn û hewldana herî zêde hewce ye ku meriv li ser bidestxistina encamên bêtir hûr bibe. Ger Rêber Apo pêvajoya binçavkirinê ya 26 salan û şert û mercên giran ên tecrîdê hê jî bidome û çalakiyên pratîkî yên ku azadiya wî ya fizîkî misoger dike û dijmin bi ser bixîne û neçar bike neyê kirin, ev rewş rewşeke xweser e. Beriya her tiştî ji bo ciwanên şoreşger û lewma jî ji bo hemû pêkhateyên şoreşê.
Nêzîkatiya xwe rexnekirinê û rastkirina vê rewşê neçarî bûye. Bi rastî, meriv dikare bi ewlehî bibêje ku wextê windakirinê nemaye. Ji bo Rêber Apo çi were kirin divê niha bê kirin, ji ber ku sibe dibe ku pir dereng be. Pêwîst e ku bi çavdêriya Spînoza vê rewşê binixumînin. “Mirov bi qasî ku xeletiyên xwe qebûl dike mezin e, bi qasî ku ji xeletiyên xwe dersê digire jîr e û bi qasî ku van xeletiyan rast dike bi hêz e.” Ciwanên îroyîn ên Şoreşgerên Kurdistanê xwediyê mîrateya tekoşîna şoreşgerî ne ku di dîrokê de kêm maye û mirovahiya hemû cîhanê hejandiye. Ew nûnerên hêzeke ku 50 salan bi şerê li dijî duyemîn artêşa herî mezin a NATO’yê serkeftinê bi dest xistiye. Ew peyrewên pratîkeke ku bi têkbirina hêzeke barbar a weke DAIŞ’ê rehetî da mirovahiyê. Divê neyê jibîrkirin ku ciwanên fedaî yên Apoyî kevneşopiyeke berxwedanê ye ku nepêkanan pêk tîne.
Rêber Apo; 26 sal di ser ku bi komploya navneteweyî li ser zinarên Îmraliyê hatin qiloç kirin re derbas bûn. Dema em dikevin salvegereke nû ya komploya 9’ê Cotmehê, pêwîst e hemû beşên civakî bi taybet ciwanên şoreşger xwe binirxînin. Pêwîstiya şoreşger, welatparêz, demokrat û pêşverû ye ku li vê pêvajoyê bi çalakiyên encamgir bi awayekî aktîf beşdarî kampanyaya azadiya fîzîkî ya Rêber Apo bibe. Divê gelê me yê welatparêz di serî de ciwan û jin xwe bihejînin û careke din rabin ser piyan. Gotina Rêber Apo ya “me ciwan dest pê kir, em ê ciwan biqedînin” bi taybetî ji bo ciwanan talîmatek e. Divê ev soz vala nemîne û divê bê cih.”