NAVENDA NÛÇEYAN – Hevserokatiya Konseya Rêveber a KCK’ê bi wesîleya salvegera Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê daxuyaniyeke nivîskî weşand.
Hevserokatiya Konseya Rêveber a KCK diyar kir ku pêvajoya ku Rêber Apo dixwaze pêş bixe, wê ji cîhana me ya îro re encamên bi bingehînî biafirîne û ji bo ku ev pêvajo bi serketinê encam bibe, şertê esasî azadiya Rêber Apo ye.
Di daxuyaniyê de ev tişt hate gotin: “Ji bo afirandina vê rewşa dîrokî di serî de gelê Kurd em bang li hemû gelên Rojhilata Navîn û cîhanê, jinan, mirovahiya pêşverû, her kesê ji bo azadî û demokrasiyê têdikoşin dikin ku piştgirî bidin vê pêvajoya ku Rêber Apo dixwaze bi pêş bixe û li dijî hêzên ku dixwazin vê yekê asteng bikin helwestê raber bikin û hîn zêdetir têbikoşin.” Hate destnîşankirin ku hêzên rola wan di komployê de heye, divê dest ji vê helwesta xwe berdin û li hember îradeya gelê Kurd rêzdar bin.
Daxuyaniya Hevserokatiya Konseya Rêveber a KCK’ê bi vî rengî ye:
“Li ser Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê ya li dijî Rêber Apo re 26 sal derbas bûn ku di rûpelên tarî yên dîrokê de cihê xwe girt. Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê ku di 9’ê Cotmeha 1998’an de destpê kir û di 15’ê Sibata 1999’an de bi esareta Rêber Apo bi encam bû, ji ber şêwazê pêkanîna wê û armancên wê bûye yek ji êrîşên herî nemerdane ya dîroka mirovahiyê. Em Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê ku di şexsê Rêber Apo de pêk hat û di cewherê xwe de dixwaze gelan li dijî hev rake û hukmê sîstema modernîteya kapîtalîsta li Rojhilata Navîn bidomîne, careke din bi tund û nefret şermezar dikin. Şehîdên me li dijî vê komploya herî nemerd a dîroka mirovahiyê bi dirûşmeya ‘Hûn Nikarin Roja Me Tarî Bikin’ li dora Rêber Apo xeleka ji agir çêkirin û sekna herî bi rûmet a dîroka mirovahiyê raber kirin. Em van şehîdên xwe careke din bi rêzdarî bi tîr tînin. Di şexsê wan de hemû şehîdên şoreş û demokrasiyê bi rêzdarî û minetdariyeke mezin bi bîr tînin û li ber bîranînên wan ên binirx bi rêzdarî bejna xwe ditewînin.
Tevî ku nîv sed sal li ser derbas bûye, hîna jî Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê weke yek ji bûyerên herî girîng a divê were fêmkirin e. Heta ku Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê neyê fêmkirin, ne li Rojhilata Navîn ne jî li cîhanê tiştên qewimîne rast nayê fêmkirin. Dema mirov li hêzên ku di vê pêvajoya ku bi esareta Rêber Apo encam bûye de rol lîstine dinêre, ev rastî derdikeve holê. Em ji hêzên kapîtalîzmê yên gerdûnî yên mîna DYE’yê bigirin heta kesan, gelek hêzan di Komploya Navneteweyî de cih girtine. Bê guman ev rewş bi geşedanên bi saya Rêber Apo û Têkoşîna Azadiya Kurdistanê re eleqeder e. Di Şerê Cîhanê yê 1’emîn de statukoya Rojhilata Navîn bi peymana Skyes-Pîcot hate dîzaynkirin. Yek ji lingên herî girîng a statukoya Rojhilata Navîn, parçekirina Kurdistanê û qirkirina Kurd e. Heta derketina PKK’ê û pêşketina Têkoşîna Azadiya Kurdistanê, sîstema modernîteya kapîtalîst ev plan xistiye meriyetê. Lê belê Têkoşîna Azadiya Kurdistanê ev plan pûç kiriye. Bi vî rengî bingehê statukoya sed salan a li Rojhilata Navîn hejiyaye û kes nikare bidomîne. Krîza sîstema yekperest û netew-dewlet a qirker a Rojhilata Navîn û hişyariya gelê kurd û gelên Rojhilata Navîn, bi vî rengî destpê kiriye.
Rojeva jinûve dîzaynkirina Rojhilata Navîn, encameke vê geşedana dîrokî ye. Hêzên modernîteya kapîtalîst ên ku nikarin statukoya heyî hîn zêdetir bi rêve bibin, jinûve dîzaynkirina Rojhilata Navîn xistiye rojeva xwe. Ev pêvajo hîna di çarçoveya Şerê Cîhanê yê 3’yemîn de didome. Lê belê mîna îro, di vê dema dîrokê de jî hêzên modernîteya kapîtalîst dema Rojhilata Navîn jinûve dîzayn kirine, daxwazên azadî û demokrasiyê yên gel esas negirtine, berevajî berjewendiyên kapîtalîzma gerdûnî esas girtine. Ji ber ku têkoşîna azadiyê ya li Kurdistanê ji bo berjewendiyên xwe asteng dîtiye, xwestiye vê yekê tune bike. Komploya Navneteweyî bi vê armancê ketiye dewrê. Ji vir jî bi eşkere tê dîtin ku bi Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê têkoşîna azadiyê ya gelan û hêviya Rojhilata Navîn a demokratîk, hatiye hedefgirtin.
Rêber Apo tiştên îro diqewimin, di wê pêvajoyê de dît û biryar da ku pirsgirêka Kurd ji zemînê şer derbixe, pêşiya siyaseta demokratîk veke û bi vî rengî ji bo pêşxistina çareseriya demokratîk û ji bo têkbirina lîstoka gerdûnî, xwest biçe Ewropayê. Rêber Apo li aliyekî fikirî ku kevneşopiya demokratîk a Ewropayê wê tevkariyê li çareseriya demokratîk a pirsgirêka Kurd bike û li aliyê din jî çareseriya demokratîk a pirsgirêka Kurd, wê ji bo Ewropayê jî bibe rêyeke derketinê. Lê belê weke tê zanîn geşedan li gorî xwesteka Rêber Apo neqewimîne. Li hemberî kûrahî û çarçoveya komployê, hêzên demokratîk lewaz ketine û sekneke ku komployê pûç bikin, raber nekirine. Bi nebesiyan re xiyanetên mezin jî hatin kirin û ev pêvajoya bi esareta Rêber Apo bi encam bûye.
Di pêvajoya 26 salên ku bi têkoşîna li dijî Komploya Navneteweyî derbas bûye de, li Rojhilata Navîn û Kurdistanê geşedanên girîng hatine afirandin ku wê berê dîrokê biguherin. Gelê Kurd û Tevgera Azadiyê li dora fikrên nû yên ku Rêber Apo li Îmraliyê pêş xistine, jinûve ketine pêvajoya sazkirinê. Li ber ronahiya paradîgmaya azadiya jinê, ekolojîk û civaka demokratîk, zihniyet guhertiye, her cure zihniyeta dewletparêz û desthilatdar lêpirsîn kiriye û şoreşa zihniyet, wijdan û çandê jiyan kiriye. Bi vê hêza zihnî û moralê piştgiriya jinan, gelên Rojhilata Navîn û gelên cîhanê qezenc kiriye û bûye hêviya wan. Bi vî rengî kariye Komploya Navneteweyî ya 15’ê Sibatê ku yek ji komployên herî tarî û herî nemerdane ya dîrokê ye, rawestîne û pûç bike.
Pêngava Azadiya Gerdûnî ya 10’ê Cotmeha 2023’yan hatî destpêkirin, ji bo pûçkirina Komploya Navneteweyî roleke pir girîng û dîrokî lîstiye. Li dijî plana tarî û nemerd a hêzên kapîtalîst, gelên cîhanê û hêzên demokratîk ên cîhanê îtîraz kirin. Ji vî alî ve ev pêngav pir bi wate bûye û encamên dîrokî afirandiye. Di encama têkoşîna li dijî Komploya Navneteweyî de ku ev têkoşîn bi Pêngava Azadiyê ya Gerdûnî re gihiştiye lûtkeyê, komplo tenê nehatiye pûçkirin, di heman demê de li dora paradîgmaya Rêber Apo ji bo afirandina jiyana demokratîk gavên destpêkê hatine avêtin. Bi vî rengî em dikarin bêjin ku tarî têk çûye û ronahiya rokê derketiye. Roja ku wê jinûve çêbibe, wê me hemûyan ronî bike û germ bike.
Raya giştî dizane ku di salvegera 26’an a komployê de Rêber Apo dixwaze pêvajoyeke nû bide destpêkirin. Ev demek dirêje Rêber Apo ji bo şer bide sekinandin û pêşî li siyaseta demokratîk veke, hewldaneke mezin raber dike. Lê belê em dizanin ku ev hewldanên Rêber Apo her carê ji aliyê hêzên dijberê demokratîkbûn û azadiyê ve tê astengkirin. Niha li Rojhilata Navîn di pêvajoyeke ku hevsengî hatine guhertin û jinûve avakirin tê nîqaşkirin de, Rêber Apo înîsiyatîf girtiye û ev yek potansiyelekê digire nava xwe ku wê li gorî berê hîn zêdetir encam bigire. Jixwe weke tê dîtin mudaxileyên hêzên modernîteya kapîtalîst a li Rojhilata Navîn, geşedanan naafirîne. Tam berevajî weke mînaka li Xeze û Sûriyeyê, rê li ber êşên hîn mezintir û pirsgirêkan vedike. Aktorê herî cidî û amade ku derketina ji van pirsgirêkan pêk bîne, Rêber Apo ye. Çi ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd û bi dawîbûna şerê li Kurdistanê, çi jî ji bo çareseriya pirsgirêkên li Rojhilata Navîn, modela netewa demokratîk a Rêber Apo rêbaza çareseriyê ya herî îdeal e. Dîsa jiyana modernîteya demokratîk a ji aliyê Rêber Apo ve hatî pêşxistin, modela herî rast a jiyanê ye ku asoyeke nû bi sosyalîzmê da vekirin û jiyaneke azad û demokratîk muhtemel dike. Em dikarin li vê binêrin û bêjin ku ji bo serketina pêvajoya ku Rêber Apo dixwaze pêş bixe, di roja me ya îro de wê encamên bi kok derxîne holê. Hem li Rojhilata Navîn, hem jî li cîhanê wê pêvajoya avakirina civaka demokratîk destpê bike. Bê guman ji bo ev pêvajo bi serketinê bi encam bibe, şertê esas azadiya Rêber Apo ye. Bi vê zanebûnê divê têkoşîn were mezinkirin û Rêber Apo li navenda vê cih bigire.
Ji bo afirandina vê geşedana dîrokî di serî de gelê Kurd em bang li hemû gelên Rojhilata Navîn û cîhanê, jinan, mirovahiya pêşverû, her kesê ji bo azadî û demokrasiyê têdikoşin dikin ku piştgirî bidin vê pêvajoya ku Rêber Apo dixwaze pêş bixe û li dijî hêzên ku dixwazin vê yekê asteng bikin helwest raber bikin û hîn zêdetir têbikoşin. Em li vir careke din diyar dikin ku hêzên rola wan di komployê de heye, divê dest ji vê helwesta xwe berdin û li hember îradeya gelê Kurd rêzdar bin.”
