Ligel ku pênc sal ji ser qetlîama li Parîsê derbas dibe ya ku 3 jinên Kurd ên şoreşger hatibûn qetilkirin, hê jî edalet pêk nehatiye.
MAXÎME AZADİ – NÛÇE CIWAN
Pênc sal in lêgerîna edaletê didome. Di van pênc salan de gelek agahî derketin holê. Berê hemûyan jî li Enqereyê ye. Her agahiya ku derdikeve holê ya din piştrast dike û temam dikir. Agahiyên ku pênc sal berê derketin holê jî, rola MÎT’ê eşkeretir kir.
Berê jî rola îstîxbarata Tirk hatibû tespîtkirin û di îddînameyê de hatibû bicihkirin. Lê doz bi encam nebû. Qatil Omer Guney hefteyek beriya ku doz dest pê bike ji nişka ve mir. Doz bi awayê fîîlî sekinî lê lêgerîna edaletê neqediya.
Her tişt pênc sal berê dest pê kir. Bêguman beriya wê jî heye. Sûîkast û komplo ji zû ve plana wê dihat kirin.
Damezirînera PKK’ê Sakîne Cansiz, Nûnera KNK’ê ya Parîsê Fîdan Dogan û endama tevgera ciwanan Leyla Şaylemez di 9’ê Çileya 2013’an de li navenda Parîsê bi sê guleyan hatin qetilkirin.
Bersûc Omer Guney piştî heşt rojan hate girtin. Li gorî wî cinayeta ku wî pêk anîbû, bêqisûr bû. Lê qeydên kamerayê, şopên li ser cil û bergên wî û îfadeyên wî yên tevlihev ew da dest.
Qetlîam piştî çend rojan dema Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di hewldana destpêkirian pêvajoya aştî û diyalogê de bû, hate kirin. Pêvajoya hevdîtinên Îmraliyê dihat destpêkirin. Beriya wê jî hevdîtinên Osloyê hebû.
Di 3’ê Çileya 2013’an de cara pêşîn heyeteke sivîl diçû Îmraliyê. Piştî wê 6 rojan êrîşa li Parîsê hate kirin. Sûîkastvan ji MÎT’ê re dixebitî. Têtikkêş bû û tekane kes bû yê ku hatibû girtin. Hemû şopên li dû wî, Enqere nîşan dida ango hemû şopan MÎT dida nîşandan.
RÊVEBERÊN MÎTÊ YÊN DI BELGEYAN DE
Dema ku plana reva ji girtîgehê dikir jî di şîfreya wî de MÎT hebû. Di dema lêpirsînê de gelek agahî derketin holê. Di belgeyekê de ya ku di 14’ê Çileya 2014’an de ketibû destê çapemeniyê, dihat dîtin ku fermana înfazkirinê ji aliyê çar rêveberên payebilind ên MÎT’ê hatiye dayîn. Îstîxbarata Tirkan diyar kir ku ev belge ne rast e. Lê vê belgeya bi îmze kete dosyeya lêpirsînê ya li Parîsê û delîl hate qebûlkirin.
Di belgeya bi dîroka 18’ê Mijdara 2012’an de îmzeya rayedarên MÎT’ê Yuret, Û.K. Ayik, S. Asal û ya H. Ozcan hebû. Di vê belgeyê de dihat diyarkirin ku ji bo lêçûnên qatil Omer Guney 6 hezar eûro hatiye şandin û ji bo sûîkasta li dijî Sakîne Cansiz talîmat hatiye dayîn.
Di belgeyê de ev tişt hatibû diyarkirin: “Ev kes, ji bo ku hevdîtinê bi me re bike dema cara dawîn hatiye welat, ji bo li dijî endamên rêxistinê yên li Ewrûpayê di çarçoveya êrîş/sabotaj/sûîkastê de karibe amadekariyan bike û kariba ekîpmanan temîn bike, ji aliyê me ve hatiye talîmatkirin ku di têkiliyên bi me re de divê gelekî haydar be û ji bo lêçûnên wî 6.000 eûro jê re hatiye şandin.”
Di qeydeke deng de ya ku wê demê dîsa derketibû holê, Omer Guney bi endamên MÎT’ê yên ku nasnameya wan nediyar planên cînayetê dikir. Dîrok jî 12’ê Çileya 2014’an bû. Di vê qeydê de dengê ku hatiye tespîtkirin ê Omer Guney e qala sûîkastên li dijî rêveberên Kurd dikir. Hatibû tespîtkirin ku herdu dengên din ên endamên MÎT’ê ne.
“Hevdîtina dawîn” a ku planên sûîkastê lê dihat kirin, di serê meha Cotmehê de bû, dema ku Omer Guney hatibû Tirkiyeyê. Guney piştî ku ketibû nav komeleyên Kurd li Stenbol û Enqereyê gelek serdanên nepen bi cih anîbû. Di îddîanameya dozê de ev serdan tevî roj û saetan derketibû holê.
MIRINA BI GUMAN
Sakîne Cansiz di serî de bersûc gelek nûnerên Kurd kiribû hedefa xwe. Serdema ku Omer Guney planên reva ji girtîgehê dikir, belge û qeyda deng derketibû holê. Bersûc bi rêya hevkarên xwe yên sûc dixwest çekê temîn bike û ji Nexweşxaneya Salpêtrîêrêyê ya Parîsê bireve.
Dema nûçeya mirina wî hat jî di heman nexweşaneyê de bû. Nûçeya mirina wî di 17’ê Çileya 2016’an de hat. Dihat payîn ku di heman mehê de doz were destpêkirin lê ji ber sedemeke nediyar taloqî 23’ê Çileyê hate kirin.
Vê jî rê li ber gelek pirsan vekir. Gelo Guney mir an jî hate kuştin? An jî mirineke bi rêkûpêk bû, yan jî li demê hatibû belavkirin.?
Piştî mirina wî têkildarî doz û qetlîamê pêşveçûnên nû hate jiyîn. Hewldanên parêzerên her sê şoreşgeran domiya. Li gorî nûçeyekê ya ku di 27’ê Nîsana 2017’an de hat, Serdozgeriya Antî-Terorê lêpirsîneke nû daye destpêkirin.
PLANSAZÊN QETLÎAMÊ LI HEVDÎTINÊN OSLO Û ÎMRALIYÊ NE
Piştre îddîa hate kirin ku qetlîam di dema hevdîtinên Oslo û Îmraliyê de planên wan hatine kirin û ji aliyê kesên di heyeta hevdîtinan de ne, plansaziya wê hatiye kirin.
Di pirtûka Amed Dîcle ya bi navê “2005-2015 Hevdîtinên Tirkiye-PKK’ê: Operasyona ‘pêvajoya çareseriyê’ ya çareseriya ji bo doza Kurdan” de hate diyarkirin ku talîmata înfazê di dema hevdîtinên Osloyê de hatiye dayîn. Di pirtûkê de bal tê kişandin ser vî tiştî ku, di qeyda deng a di Çileya 2014’an de derketibû holê xebatkarên MÎT’ê yên diçin Osloyê di heyeta dewletê de cih digirin a ku bi PKK’ê rûdine. Navê di pirtûkê de Ozan e. Nasnameya wî ya rastîn nehate tespîtkirin. Lê tê diyarkirin ku ev kes ji hevdîtina pêşîn a di 5’ê Tîrmeha 2008’an heta ya 5’ê Tîrmeha 2011’an di hemû hevdîtinan de amade dibe. Li gorî Dîcle kesên di hevdîtinên Osloyê de ne, yek ji wan endamê MÎT’ê yê bi navê Ozan e. Tê diyarkirin ku ev kes di hevdîtinên Osloyê de li ba musteşarê MÎT’ê Hakan Fîdan e.
SEBAHATTÎN ASAL KÎ YE YÊ KU KCK’Ê EW DEŞÎFRE KIRIYE?
Agahiyên piştî bi mehan derdikeve holê, yên beriya xwe piştrast dike. Di salvegera 5’emîn a qetlîamê de, di 3’ê Çileyê de Hevserokatiya Konseya Rêveber a KCK’ê têkildarî qetlîamê daxuyaniyek da.
KCK’ê dema agahiyên têkildarî rêveberên payebilind ên MÎT’ê par ve kir ên ku di Tebaxa 2017’an de ew girtibûn, navê amadekarê qetlîama Parîsê jî da. Ev kes Sebahattîn Asal e. Li gorî daxuyaniya KCK’ê ev kes tevî Mûhammed Dervîşoglû di heyeta dewletê ya hevdîtinên Îmraliyê de ye. Asal rêveberekî MÎT’ê ye. Di belgeya 18’ê Mijdara 2012’an de îmzeya wî heye, ya ku di Çileya 2014’an de derketibû holê. Vî navê ku KCK’ê ew deşîfre kiriye di hevdîtinên Îmraliyê de cih digire. Ev tişt jî diyar dike ku rola dewleta Tirk a di qetlîamê de kûrtir e. Bi van agahiyan re di dosyeya qetlîama Parîsê de serdemeke nû tê destpêkirin.
Paris’te 5 yıl önce Kürt kadın devrimcilerin hedef alındığı katliamın üzerinden beş yıl geçmesine rağmen henüz adalet yerini bulmadı
MAXÎME AZADİ – NÛÇE CIWAN
Beş yıldır kesintisiz bir adalet arayışı var. Bu beş yıl içerisinde katliama ilişkin çok sayıda bilgi ortaya çıktı. Tümü Ankara’yı işaret ediyor. Ortaya çıkan her bilgi, sonrakini doğruluyor ve tamamlıyordu. Beş yıl sonra ortaya çıkan bilgiler de, MİT’in rolünü pekiştirdi.
Daha önce, Türk istihbaratının rolü soruşturmada da tespit edildi ve iddianamede açık bir şekilde yer aldı. Ancak dava sonuçlandırılmadı. Katil zanlısı Ömer Güney, davanın başlamasından bir kaç hafta önce aniden öldü. Dava fiilen düştü. Ancak adalet arayışı bitmedi.
Her şey beş yıl önce başladı. Kuşkusuz daha öncesi de vardı. Suikastler ve komplolar uzun yıllardır planlanıyordu.
PKK kurucularından Sakine Cansız, KNK Paris temsilcisi Fidan Doğan ve gençlik hareketi üyesi Leyla Şaylemez, 9 Ocak 2013’te Paris’in merkezinde başlarına sıkılan üçer kurşunla katledildi.
Katil zanlısı Ömer Güney sekiz gün sonra tutuklandı. İşlediği cinayetlerin kusursuz olduğunu düşünüyordu. Ancak kamera kayıtları, kıyafetleri ve çantasındaki izler, çelişkili ifadeler onu ele verdi.
Katliam, tam olarak Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın yeni bir barış ve diyalog süreci başlatma girişiminden sadece bir kaç gün sonra gerçekleşmişti. İmralı görüşmeleri olarak kayda geçen süreç başlatılıyordu. Öncesinde Oslo görüşmeleri vardı.
3 Ocak 2013’te ilk kez sivil bir heyet İmralı’ya gitmişti. Altı gün sonra da Paris’teki kanlı saldırı gerçekleşti. Suikastçi, MİT’e çalışıyordu. Tetikçiydi ve tutuklanan tek zanlıydı. Arkasında bıraktığı tüm izler Ankara’yı gösteriyordu. Tam olarak Milli İstihbarat Teşkilatı’nı…
SIZDIRILAN BELGELERDEKİ MİT YÖNETİCİLERİ
Cezaevinden kaçış planları yaparken de şifreli olarak verdiği adreste MİT vardı. Soruşturma sırasında da bir çok bilgi sızdı. 14 Ocak 2014’te basına sızan bir belgede infaz emrinin Türk istihbarat teşkilatına mensup dört yetkili tarafından verildiği anlaşılıyordu. Türk istihbaratı bu belgenin gerçek olmadığını öne sürdü. Ancak ıslak imzalı belge Paris’teki soruşturma dosyasında yer aldı ve delil sayıldı. Türk makamları işbirliği yapmayı reddetti.
18 Kasım 2012 tarihli belgede MİT yetkilileri Yüret, U.K. Ayik, S. Asal ve H. Özcan’ın imzası vardı. MİT yöneticilerinin imzasını taşıyan bir belgede, katil zanlısı Ömer Güney’e “olası harcamalar” için 6 bin Euro gönderildiği ve Sakine Cansız’a yönelik suikast için talimatlandırıldığı kaydediliyordu.
Belgede şu ifadeler yer alıyordu: “Kaynak, tarafımızla görüşmek üzere ülkemize son gelişinde, AVRUPA’daki örgüt hedeflerine yönelik saldırı/sabotaj/suikast tarzı operatif imkan/kabiliyetleri çerçevesinde belirlenen kişilere yönelik hazırlık yapması, çalışma esnasında gerekli ekipmanı temin etmesi, tarafımızla gerçekleştirdieği her türlü haberleşmeye azami derecede özen göstermesi yönünde talimatlandırılmış, olası harcamaları için 6.000 Avro ödeme yapılmıştır.”
Aynı dönemde basına sızan bir ses kaydında, Ömer Güney, kimliği belirsiz MİT üyeleriyle cinayet planları yapıyordu. Tarih 12 Ocak 2014’tü. Bu kayıtta Ömer Güney’e ait olduğu tespit edilen ses, Kürt yöneticilere yönelik suikast planlarından bahsediyordu. Kayıttaki diğer iki sesin MİT üyeleri olduğu tespit edildi.
Belge ve ses kaydından suikast planlarının yapıldığı “son görüşme”, Ekim ayı başında, Ömer Güney’in Türkiye’ye ziyarete denk geliyordu. Güney, Kürt derneklerine sızdıktan sonra İstanbul ve Ankara’ya çok sayıda gizli ziyaret gerçekleştirmişti. Dava iddianamesinde de bu ziyaretler günleri ve saatleriyle birlikte tek tek ortaya çıkarılmıştı.
KATİL ZANLISININ ŞÜPHELİ ÖLÜMÜ
Zanlının hedefinde Sakine Cansız dahil birçok Kürt temsilci vardı. Belge ve ses kaydının sızdırıldığı dönem aynı zamanda Güney’in cezaevinden kaçış planları yaptığı günlere denk geliyor. Katil zanlısı, dışarıdaki suç ortakları vasıtasıyla silah temin ederek Paris’teki Salpêtrière hastanesine kaldırıldığı bir sırada, kaçmayı planlıyordu.
Yıllar sonra ölüm haberinin geldiği yer de yine aynı hastaneydi. Ölüm haberi 17 Aralık 2016’da geldi. Aynı ay içerisinde davanın başlaması bekleniyordu ancak izahı net bir şekilde yapılmayan bir nedenle 23 Ocak’a ertelendi.
Bu da beraberinde bir çok soru işaretine yol açtı. Güney öldü mü, öldürüldü mü? Zamana yayılmış, programlı bir ölüm müydü?
Ölümünden sonra da katliama ve davaya ilişkin yeni gelişmeler yaşandı. Üç devriminin ailelerinin avukatlarının girişimleri sürdü. Böylece Nisan 2017’den gelen bir habere göre Anti-Terör Savcılığı tarafından yeni bir soruşturma açıldığı bildirildi.
KATLİAM PLANLAYICILARI OSLO VE İMRALI GÖRÜŞMELERİNDE
Daha sonra, katliamın Oslo ve İmralı görüşmeleri sırasında tezgahlandığı, hatta bizzat görüşmelerde devlet heyeti içerisinde yer alanlar tarafından planlandığına dair iddialar ortaya atıldı.
Gazeteci Amed Dicle’nin “2005-2015 Türkiye-PKK Görüşmeleri: Kürt sorununun çözümüne ‘”çözüm süreci” operasyonu” adlı kitabında, infaz talimatının Oslo görüşmeleri sırasında alındığına işaret edildi. Kitapta, Ocak 2014’te sızan ses kaydındaki MİT elemanlarının Oslo’ya giderek PKK ile görüşen devlet heyeti arasında yer aldığına dikkat çekiliyor. Kitapta adı geçen kişi ise Ozan. Gerçek kimliği tespit edilemedi. Ancak MİT yöneticisi olarak sunulan bu kişinin, 5 Temmuz 2008’de Cenevre’de yapılan ilk görüşmeden 5 Temmuz 2011’de Oslo’da yapılan son görüşmeye kadar tüm görüşmelerde yer aldığı ifade ediliyor. Dicle’ye göre Oslo görüşmelerinde hazır bulunan birçok kişi, kayıttaki seslerden birinin Ozan adlı MİT yöneticisine ait olduğunu düşünüyor. Söz konusu kişinin Oslo görüşmelerinde MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın yanında da yer aldığı kaydediliyor.
KCK’NİN DEŞİFRE ETTİĞİ SEBAHATTİN ASAL KİM?
Aylar sonra ortaya çıkan yeni bilgiler, öncekileri doğrular nitelikte. Katliamın beşinci yıldönümünde, 3 Ocak’ta KCK Yürütme Konseyi Eş Başkanlığı’ndan katliama ilişkin bir açıklama geldi. Bu açıklama aynı zamanda İmralı’ya 2013’te ilk heyetin gitmesinin beşinci yıldönümüne denk geldi.
KCK, Ağustos 2017’de yakalanan iki üst düzey MİT elemanına ilişkin paylaştığı bilgiler arasında, Paris katliamı planlayıcısının adını deşifre etti. Bu kişi Sabahattin Asal. KCK’nin açıklamasına göre, İmralı görüşmelerine devlet heyeti adında Muhammed Dervişoğlu ile birlikte katılıyordu. Asal bir MİT yöneticisi. Ocak 2014’te sızdırılan 18 Kasım 2012 tarihli gizli belgede imzası bulunan dört kişiden biri de “S. Asal”dı. KCK’nin deşifre ettiği isim ile bu belgedeki ismin birbiriyle uyuşması ve aynı kişinin İmralı görüşmelerinde yer alması, Türk devletinin katliamdaki rolünün daha derin olduğunu ortaya koyuyor. Bu yeni bilgilerle birlikte Paris katliamı davasında yeni bir döneme girildi.