“Tirkiye di bûyîna sedema sereke ya berdewamiya qeyranê û astengkirina aştiyê di Suriyê de dewam dike. Pêwîste gelên Sûriye Tirkiyê baş nas bikin. Berbirsiyarê yekemîn yê hilweşîna Sûriyê, belavbûn û êş kîşandina gel dewleta Tirke. Ger hilweşandinên ku Tirkiyê dan çêkirin û alîkarîyên du daye çeteyan û suçên ku kirine werin eşkere kirin, wê nikaribe xwe ji darizandina suçên ku li dijî mirovahiyê kiriye xilas bike.
Xwepêşandanên ku di Suriyê de derketin, Tirkiye yekser kete tevgerê û bi lez sînorê xwe vekir. Baregeh amadekirin û propaganda vê kir û gel teşfîqê koçberiyê kir. Ew baregehên ku çêkirin bûn cihên têkilîyên tarî. Di wan cihan de gelek mirov bi çek kirin û şandin nava rêxistina DAIŞ û El Nusra.
Ew baregehên ku bi navê AFAD û Kizilay çêkiribûn, di bin serweriya MÎT û Kontrgerîlayan de bûn. Qaşo ev baregeh ji bo penaberên Sûriyê hatibûn çêkirin, lê destûr nedan ku parlementerên CHP’ê têkevin baregehê. Ew jî nîşaneya ku ew baregehene, ne ji bo niyeta mirovahiyê hatine çêkirin.
Tirkiye di wan baregehan de ji bo çeteyan leşker berhevkirin. Ji cîhan’ê re dida nîşandan ku bi milyonan penaber girtine, jibona wan gelek mesref kirine, gelek fedekarin û propagandaya vê dike. Ev penaberana bikaranîn û ji Yekitîtiya Ewropayê bi milyon dolar pere standin.
Bi milyonan Sûriye’yî wekî kole bikaranîn. Ne wekî ku propaganda wê dikir, çi mesref ji wan re nekir. Berovajî ew mirovana di mercê herî zehmet de wekî kole û bi erzanî dan karkirin. Fabrîqayên Helep’ê rakirin birin Tirkiyê. Eserên dîrokî yên di Suriyê de talan kirin. Êrîşê nirxên civakî yên gelê Suriyê kirin. Gelek Jinên wan firotin, kargehên fûhûşê pêşxistin.
Gelek mirov xistin rewşa parsektiyê. Bi hezaran Sûriye’yî hatin kuştin. Bi milyonan mecbûr man ku ji warên xwe derkevin. Sûriye birastî ber bi hilweşînê ve bir. Sûriye wê çawa rabe, ewê ev pirsgirêk çawa çareser bibe nayê zanîn. Di rewşa heyî de ji bo çareseriyê û aştiyê jî Tirkiye astenge.
Di Sûriyê de pevçûn destpêkir, rêveberên Tirkiyê bi îştaheke mezin xwe xistin nava kar de. Hesabên ku di demek kin de ewê rejîm bikeve dikirin. Digotin emê biçin mizgefta Emevî’yan a Şam’ê nimêj bikin!
Tirkan di heremên ku dagirkirine de bi lez dest bi siyaseta bişaftinê kir. Bi piştevaniya çeteyên ku bi çek kirine digre û bi pêşeroja Sûriyê dileyzin. Tirkiye komên OSO û El Nusra’yê derdora xwe kom kirine û wekî muxalefetê Sûriyê dide nişandan.
Muxalefeta Sûriyê pêwîste piştevaniya yekbûna Sûriyê û demokrasiyê ji xwere esas bigrin. Yên ku xwe dispêrên Tirkan ji wan muxalefet dernakeve.Yên ku di nava Tirkiyê de demokrasî kuştin û faşîzm pêşxistin, ma ewê çawa li herêma Sûriyê piştevaniya demokrasiyê bike.
Her kesî dît ku dewleta Tirk li Efrîn’ê çi kir. Ev îspat bû ku ew bêsînor bi dijminatiya Kurdan tevdigerin. Efrîn ji Kurdan paqij kirin. Dest danîn ser erd û cihên jiyanê wan. Hemû sûçên dij mirovahî pek anîn.
Sûçên ku Tirkiyê kirine yên herî baş dizanin rêveberiya Rus û Şamê ye. Agahiyên vê yekê tev di arşîfê wan de hene. Rusya pêwîst bû ku li dijî qirkeran sekinîba, lê bi vekirina qada hewayî piştgirî da dagîrkirina Efrîn’ê. Wan berjewendiyên xwe beriya nirxên mirovahiyê parastin.
Erdogan hevkarê Sûçên ku DAIŞ û El Nusra kirine. Erdogan jibona parastina El Nusra niha dixebite ku li Idlibê herêmek bi ewle ji wan re ava bike.
Leşkerên Tirk û noqteyên çavdêriyê li Idlibê kêr çi tên? Ew hêzana ji bo kê li wêderêne? Pêwîste rayedarên Rus û Şam’ê bersivê van pirsana bidin. Li Sûriyê hilweşandin û sûçên ku Tirkiyê kirine berfirehin. Em nikarin tevî di gotarekê de binîvsînin. Lêbelê em nehêlin ku propagandeya Tirk gel bandor bike. Em nehêlin ku dewleta Tirk hîn zêdetir di hilweşîna Sûriyê de rol bileyze. Çi karê Tirkiyê li Sûriyê nîne. Tu kes wê nexwestiye û banga lê nekiriye. Jiber pir eşkere ew pergaleke dagîrker û komkuj, pergaleke faşîst û nijadperest temsîl dike.”
ÇAVKANÎ: Rojnameya Ronahî – Zekî BEDRAN