HABER MERKEZİ – 2019’un başlarından bu yana KDP’nin aracılığı ile Irak ve Türkiye için yeni bir diplomasi kapısı açıldı. Şimdiye kadar Irak Cumhurbaşkanı 2 defa Türkiye’ye gitmesi ve Türk Dış İşleri Bakanı’nın 2 defa Irak’a gitmesiyle resmi görüşmeler gerçekleştirildi. Aynı zamanda Kürdistan Bölgesi Başkanı başta Bağdat ve sonrada İstanbul’da yetkililer ile görüşme gerçekleştirdi.
6 Ayda 4 Resmi Ziyaret Gerçekleştirildi
6 aylık süre içinde Irak, Türkiye ve Kürdistan Bölgesi arasında 4 resmi ziyaret gerçekleştirildi. Diplomasi yolunun açılması Türkiye’nin isteği üzerine KDP’nin aracılığı ile gerçekleşti.
Irak seçimlerinden sonra, Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ilk kez 3 Ocak’ta resmi olarak Ankara’ya giderek Erdoğan ile bir oturum gerçekleştirdi. 28 Nisan’da ise Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Bağdat’da Irak Dışişleri Bakanı Muhammed Ali El-Hekim, Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Başbakan Adil Abdulmehdi ve bir çok hükümet yetkilisi ile görüştü. Çavuşoğlu daha sonra Hewler’e geçerek, önce Neçirvan Barzani, Mesrur Barzani ve Türkmen taraflar ile görüşmüştü.
Diplomasi trafiğinin yoğunlaştığı süreçte Berhem Salih 28 Mayıs’ta ikinci kez Ankara’da Erdoğan ile görüştü. Gerçekleştirilen toplantıda Mevlüt Çavuşoğlu ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan da hazır bulundu. Çavuşoğlu 10 Haziran’da Neçirvan Barzani tarafından yemin törenine katılım için resmi davet edildi ve ardından Hewler’de Berhem Salih, Irak Parlemento Başkanı Muhammed Halbusi, Neçirvan Barzani, Mesrur Barzani, Mesut Barzani ve Türkmen taraflar ile görüşme gerçekleştirdi. 20 Haziran’da Bağdat’tta hükümet yetkilileri ile bir araya gelen Neçirvan Barzani 21 Haziran’da da İstanbul’da Erdoğan ile görüştü. Güney Kürdistan, Irak ve Türkiye arasında yapılan bu görüşmeler basına kapalı gerçekleştirilmişti.
Perde Arkasında Kirli Pazarlıklar Yapıldı
3 taraf arasındaki görüşmelerde ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi, siyasi, sınır koruma, Güney toprakları üzerine operasyon ve birçok konuda pazarlıklar yapıldı. Türkiye’nin Irak ve Bölgesel Hükümet’in isteklerine karşılık bazı isteklerde bulunduğu ve taraflar arasında bazı konularda anlaşma sağlandığı öğrenildi. Buna göre;
– Türkiye Musul’un yeniden inşası ve Musul’da yaşayan insanlara destekte bulunacak. Buna Karşılık;
-Türkiye Musul’da Konsolosluk açacak.
-Telafer tarafında sınır kapısı açacak.
-Suriye ve Irak sınırını Irak hükümeti ile birlikte koruyacak.
– Şengal, Kandil ve Maxmur’a ortak operasyon düzenlenecek
Şengal, Kandil ve Maxmur’a Ortak Operasyon Konusunda Anlaşıldı
Türkiye’nin istekleri üzerine Şengal, Kandil ve Maxmur üzerine KDP’nin yardımı ile ortak bir operasyon yapma durumunun belli sonuçlara ulaştığı belirtildi. KDP yapılan bu planlar çerçevesinde, Mülteci kampı Maxmur üzerindeki baskılarını arttırmış durumda. Kampta yaşayan mültecilerin bölgede serbest gidiş gelişlerine izin verilmiyor. Yine hastane ve yaşamsal ihtiyaçlar için Hewler’e gidenler, “kimliğin süresinin bittiği” gerekçesi ile alıkoyulup, kaybediliyor. KDP’nin son 15 gün içinde Hewler’de 6 Maxmurluyu alıkoyduğu ve bu insanların akıbetlerinin ne olduğu konusunda şimdiye kadar bir şeyin bilinmediği bildirildi.
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi