İSTANBUL – HDP Avrupa Konseyi Temsilcisi Faik Yağızay, yaptıkları görüşmede İmralı’ya dair raporunu açıklamayan CPT yetkililerinin, “Öcalan’ın kaldığı koşullar uluslararası hukuka aykırıdır” dediğini aktardı.
İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde 24 yıldır ağırlaştırılmış tecrit altında tutulan Önder APO’da 29 aydır haber alınamıyor. Aile ve avukat görüş yasağı, gelinen aşamada İmralı tecrit sistemini “mutlak iletişimsizlik” haline dönüştürdü. Önder APO ile İmralı’da bulunan diğer tutuklular Veysi Aktaş, Hamili Yıldırım ve Ömer Hayri Konar’ın ailelerinin yaptığı tüm başvurular sistematik hale getirilen “disiplin” adı altında verilen cezalarla reddediliyor.
İmralı’da yaşanan tecrit durumuna karşı Asrın Hukuk Bürosu, 24 yıllık süreçte onlarca defa Avrupa İşkencenin Önlenmesi Komitesi’ne (CPT) başvuruda bulundu. Önder APO’nunavukatları, özellikle avukat görüş yasağının uygulandığı 27 Temmuz 2011’den bu yana geçen 12 yılda CPT’ye en az 49 başvuru yaptı. Tüm bu başvurulara karşı CPT, sorumluluğunu yerine getirmedi.
Önder APO’ya yönelik mutlak tecridin kırılması ve fiziki özgürlüğünün sağlanması talebiyle Kuzey ve Doğu Suriye’de toplanan 2 milyon 646 bin 211 imza, CPT ve Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’ne (OHCHR) teslim edildi. Ancak CPT ve OHCPR şimdiye kadar harekete geçmedi.
CPT ile sık sık görüşmeler gerçekleştiren Halkların Demokratik Partisi (HDP) Avrupa Konseyi Temsilcisi Faik Yağızay, PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın üzerindeki tecridi ve CPT’nin tutumunu değerlendirdi.
Yağızay, Önder APO’nun başta Kürt halkı olmak üzere tüm Ortadoğu halklarının yanı sıra dünya halkları içinde çok önemli biri olduğunu ifade ederek, Önder APO’nun hem bir siyasi lider olduğunu hem de bilge ve düşünür olduğunun altını çizdi. Yağızay, İmralı’da Önder APO’dan 29 aydır hiçbir şekilde haber alınamamasının halkların endişesine neden olduğunu söyledi.
CPT’NİN TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİ
Türkiye’nin derinleştirdiği mutlak tecrit sisteminin hukuka aykırı olduğunu vurgulayan Yağızay, siyasi olarak değerlendirdiği tecritle devletin kendi yasalarını çiğnediğini ifade etti. Uluslararası güçlerin tecridi onayladığını dile getiren Yağızay, uluslararası bir kurum olan CPT’nin tecride dair tutumuna ilişkin şunları söyledi: “CPT bahse konu olan ülkeyle ilgili raporu o ülkenin onayıyla açıklayabilir. Tabi hakkında rapor hazırlanan ülke, uzun süre o raporları açıklamama gibi tavır içerisine girerse, CPT elbette o raporu açıklayabilir. Biz Avrupa’da CPT yetkilileriyle 3-4 ayda bir muhakkak görüşüyoruz. Onlara bu durumu ilettik ama CPT’nin o ülkeyle ilişkilerini ve diyaloğunu bozmak gibi bir risk alması gerekiyor. Mesela en son bize, ‘Biz Türkiye ile diyaloğun kesilmesi riskini göze alamıyoruz. Onun için onların onayı olmadan raporu açıklayamıyoruz’ demişti. Tabi dediğim gibi Türkiye CPT’nin faaliyetlerini boşa çıkarıyorsa, raporu açıklayabilir. Çünkü rapor kendilerinde.”
ULUSLARARASI GÜÇLERİN ROLÜ
Abdullah Öcalan’ın uluslararası komployla Türkiye’ye getirildiğini hatırlatan Yağızay, İmralı sisteminin uluslararası güçlerin sistemi olduğunu kaydetti. Yağızay, “Hatırlarsanız, Öcalan yakalandığında dönemin başbakanı Bülent Ecevit, ‘Öcalan’ı bize neden teslim ettiler anlayamadık’ demişti. Bugün İmralı’da yaşananlarda uluslararası güçlerin belirleyici rolü var. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) bazı kararları vardı, o kararlar da siyasal güçlerin etkisindedir. Örneğin AİHM’in verdiği bir kararı uygulama ve onu takip etme görevi Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nindir. Bakanlar Komitesi de siyasi bir kurumdur. Bu kurum üyesi olan ülkelerin Dışişleri Bakanları’ndan oluşuyor, bunlar da mahkemenin verdiği kararları uygulamakla görevlidir. Bugüne kadar mahkemenin Öcalan için verdiği birçok kararı uygulamadığını da gördük” diye belirtti.
CPT: İMRALI KOŞULLARI HUKUKA AYKIRI
CPT yetkilileriyle birçok kez görüştüklerini yineleyen Yağızay, “Onların dile getirdikleri de bizim söylediklerimize çok yakın. Hatta benzeşiyor ve çoğu sefer tekrara düşüyor. Genelde ‘Biz konunun üzerinde duruyoruz, biz Türkiye ile diyalogdayız’ diyorlar. Mesele 2019 yılında İmralı’ya dair açıkladıkları raporda yer alan tecrit ve İmralı koşullarına ilişkin tespitlerini yineliyorlar ve diyorlar ki ‘Öcalan’ın kaldığı koşullar uluslararası hukuka aykırıdır. Bunun aşılması için diyalogayız’ diyorlar” diye aktardı.
Tecridin aşılmasıyla Türkiye’nin ülkenin demokratikleşebileceğini ifade eden Yağızay, başta Kürt halkının ve dostlarının Avrupa Birliği’nin tüm kurumlarına baskı uygulamak, eylem ve etkinlikleri geliştirmeyi sürdürmeleri gerektiğini belirtti.