Kuzey Suriye Demokratik Federasyonun’da belirlenen 3 aşamalı seçim takviminin ikinci aşaması olan “yerel meclis” seçimleri için halk, 1 Aralık’ta sandık başına gidecek.
QAMIŞLO – NÛÇE CIWAN
Kuzey Suriye’de federasyonun temelini oluşturan kurumların inşası için belirlenen üç aşamalı seçim takviminin ikinci aşaması kapsamında halk, 1 Aralık günü sandık başına gidecek. Federasyon seçimlerinin ikinci aşamasında ilçe, belde ve kanton meclisi üyeleri seçilecek. Seçimlerin birinci aşaması olan “komün eş başkanlığı” seçimleri 22 Eylül’de düzenlenmişti. Ocak 2018’de yapılması planlanan üçüncü ve son aşamada ise Kuzey Suriye Federasyonu için parlamento görevi görecek Halk Kongresi (Kongra Gel) seçimlerine gidilecek.
“Komün Eşbaşkanlığı” seçimlerinde olduğu gibi “Yerel Meclis” seçimlerinde de 18 yaşını doldurmuş her seçmen, bulunduğu seçim bölgelerinde seçim merkezlerine giderek burada ilçe, şehir, kanton seçimleri için kurulan üç sandığa her bir meclisin üye sayısına göre oyunu kullanabilecek. Ayrıca daha önce Suriye rejimi tarafından kendilerine kimlik verilmemiş olanlar ve 1968 yılında rejim tarafından kimliklerine el konulanlar da gerekli işlemleri yapmaları durumunda sandığa gidebilecek.
TÜM KESİMLER TEMSİLCİLERİNİ SEÇEBİLECEK
Her alanında eşit temsiliyetin sağlanmasını esas alan federasyonda seçimlerin ilk aşamada olduğu gibi ikicinci ve üçüncü aşamalarda da listelerin yüzde 50’sinin kadın adaylara ayrılması zorunluğu var. Kuzey Suriye Seçim Yasalarına göre seçimlerin her üç aşamasında da meclis üyelerinin yüzde 60’ının genel seçimle yüzde 40’ının ise atama ile belirlenmesi gerekiyor. İnanç, kültürel gruplardan oluşan farklı toplumsal kesimlerin temsil edilmesi amacıyla oluşturulan yüzde 40’lık kota kapsamında atanacaklar bölgedeki demografik yapı esas alınarak belirlenecek. Yapılacak seçimlerde inanç ve kültürel grupların temsilcilerinin yeterli oyu almamaları durumunda ise enfazla oy alan adayın seçilmesi yöntemine başvurulacak.
SEÇİMLERDE YARICAK LİSTELER
Seçimlerde yarışacak partiler Demokratik Ulus Dayanışması ve Suriye Kürt Ulusal Koalisyonu listeleri etrafında toplanmış. 18 partiden oluşan Demokratik Ulus Dayanışması listesi içerisinde Kürt, Arap, Suryaniler gibi farklı kesimler yer alırken, Suriye Kürt ulusal koalisyonu listesi de 5 partiden oluşuyor. “Yerel Meclis” seçimlerde iki listenin yanı sıra bağımsız adaylarda yarışabilecek.
TAKVİM NASIL İŞLEDİ
Kuzey Suriye Demokratik Federasyonu Kurucu Meclisi, 28 Temmuz 2017’de gerçekleştirdiği iki günlük toplantısının ardından Kuzey Suriye Federasyonu seçim yasası ile İdari Bölgeler Yönetim Yasası’nı onaylamıştı. Kurucu Meclis’in onayladığı seçim yasasına göre Kuzey Suriye Federasyonu’nda yapılacak seçimlerin tarihleri şöyle belirlenmişti:
22 Eylül 2017’de komünlerin seçimi yapılacak. Ardından 1 Aralık 2017’de de Yerel Yönetimler ile Kuzey Suriye Federasyonu Kantonları seçimleri gerçekleştirilecek. Seçim sürecinin son aşaması ise 19 Ocak 2018’de Kuzey Suriye Halk Kongresi seçimleriyle sonuçlanacak.
22 Eylül’de start alan süreçin ilk aşamasında komün eşbaşkanları seçimi başarıyla tamamlanırken, Yüksek Seçim Komiserliği seçim sonuçlarına ilişkin yatığı açıklamada, Cizre, Fırat ve Efrin bölgelerindeki seçimlere katılım oranın yüzde 70 olduğunu belirterek, “437. 142 kişinin oy kullanan Cizre Bölgesi’nde, 2 bin 551 komün için 7 bin 687 eş başkan adayı arasından 5 bin 102 aday seçildi.
135 661 yurttaş ve 772 mültecinin oy kullandığı Fırat Bölgesi’nde 849 komünün için 3 bin 192 kişi arasından 1698 aday seçildi.
Efrin Bölgesi’nde ise 155 697 yurttaşın oy kullandığı seçimlerde 1 440 adaydan 830 aday seçildi” verilerini paylaşmıştı.
İKİNCİ AŞAMANIN STARTI VERİLDİ
Yüksek Seçim Komiserliği 17 Ekim tarihinde yaptığı açıklamayla “Yerel Meclis” seçimleri için adaylık başvurularının başladığını duyurarak, seçim takviminin ikinci aşamasını başladığını duyurmuştu. Cizre, Efrin ve Fırat bölgelerinde ilçe, belde ve kanton yerel meclis seçimleri için seçim merkezlerine 3 sandık, ilçelerde ise sadece ilçe ve kanton seçimleri için oy kullanılacağından 2 sandık kurulması bekleniyor. Buna göre kanton meclis üyeleri 62 üye, ilçe meclisleri de 42 üyeden oluşurken, belediye üye sayısının da 38 olması bekleniyor. Her meclis eş başkanlar ve iki yardımcı ile 3 üye ve 10 komiteden oluşuyor. Ancak belde meclislerindeki meclis üyeleri beldelere göre değişiklik gösterebilir.
KAÇ MERKEZDE OY KULLANILACAK
Oy kullanabilmek için sandık başına giden her seçmen, kimlik, seçmen kartı ve ya pasaportunu sandık başkanına göstermek zorunda. Bu belgelerden hiç birisini bulundurmayan seçmenlerin oy kullanmasına izin verilmeyecek. Yine bir seçmen birden fazla oy kullanamayacak. Henüz seçmen kartını almamış yurttaşlar 29 Kasım’a kadar seçmen kartlarını seçim komiserlik bürolarından alabilir.
Yüksek Seçim Komiserliği, Cizre, Fırat ve Efrin bölgelerinde toplamda 1270 merkezde oy kullanılacağını açıklarken, Fırat Bölgesi’nde 256, Efrin Bölgesi’nde 205, Cizre Bölgesin’de ise 824 oy kullanma merkezinde sandık kurulacağını belirtti.
Yüksek Seçim Komiserliğinin açıklamasına göre, Cizre Bölgesi’nde kurulacak 859 sandığın dağılımı ise şöyle: Derik 100, Tirbesipiye 37, Amudê 40, Dirbêsiye 52, Serêkaniyê 50, Zirgan 27, Til Temir 42, Qamişlo 94, Til Hemis 35, Til Berak 37, Hesekê 194, El Erişe 30, Şedadê 35, Hol 26 ve Girkê Legê, Çilaxa, Til Koçer 100.
YÜKSEK SEÇİM KOMİSERLİĞİ: 6780 ADAY BAŞVURUDA BULUNDU
Cizre Bölgesi Yüksek Seçim Komiserliği Eşbaşkanları Ruken Mele İbrahim, adaylık başvurularına ilişkin en son rakamları ANF’ye açıkladı. Ruken Mele İbrahim’in yaptığı açıklamaya göre, Cizre, Efrin ve Fırat bölgelerinde toplam 6780 aday yerel meclis seçimleri için başvuruda bulundu.
Buna göre, Efrin Bölgesinde adaylık için toplam başvuru sayısı 1260. Bunlardan 945’i Demokratik Ulus Dayanışması, 48’i Suriye Kürt Ulusal Koalisyonu Koalisyonu listesinde, 200 aday Birlik Partisi, 67 aday da bağımsız olarak başvuruda bulundu.
4346 adayın başvuruda bulunduğu Cizre Bölgesi’nde ise Demokratik Ulus Dayanışması listesinden başvuruda bulunan adayların sayısı 4000, Suriye Kürt Ulusal Listesi 99, 247 aday ise bağımsız olarak seçimlere girecek.
Kobanê ve Girê Spi kantonlarından oluşan Fırat Bölgesi’nde ise toplam aday başvurusu bin 269 iken bunlardan bin 174’ü Demokratik Ulus Dayanışması listesinden, 95’si bağımsız adaya olarak yarışacak.
PROPAGANDA İÇİN SON GÜN 29 KASIM
Tarihi seçimlere sayılı günler kalırken seçim propagandası da tüm hızıyla devam ediyor. Propaganda için son gün ise 29 Kasım 2017. Seçimleri takip etmek için gözlemici bir heyetin de Kuzey Suriye Federasyonu’na gelmesi bekleniyor. Öte yandan seçimlerden 3 gün önce Yuksek Seçim Komiserliği belirlenen seçim bölgeleri ve komitelerde görev alacak başkan ve üyelerin isimlerini açıklayacak. Bu komite oy verme işleminin seçim yasalarına göre yürütülmesinden sorumlu olacak.