Kuzey Suriye’deki akademisyenler tarafından hazırlanan değerlendirme sistemi, işini en iyi şekilde icra edebilecek yeni nesilleri yaratmaya teşvik eden, üniversitelerdeki mevcut sistemin tersi olan yeni bir sistem.
HABER MERKEZİ – Kuzey Suriye Üniversiteleri Birinci Konferansı’nın ardından üniversitelerin yönetimleri, eğitim kurumlarının gelişimine ilişkin birçok karar aldı. Bununla birlikte birikimli ve donanımlı yeni nesiller yetiştirmek amaçlı üniversitelerde oluşturulan bir başka dikkat çeken sistem modeli ise ‘Değerlendirme Sistemi’ oldu.
‘Değerlendirme Sistemi’ nedir?
Eğitimin başarısını öğrencilerin başarısı belirler. Bu sebeple değerlendirme sistemi, eğitim ve öğretim sisteminin esas noktası oluyor. Değerlendirme sistemi, eğitim faaliyetlerinin içeriği ve bu eğitim faaliyetlerinde izlenen yöntemle bağlantılıdır. Bu her iki unsur birbirini tamamlar nitelikte. Değerlendirme sistemindeki amaç öğrencileri iyi-kötü, başarılı-başarısız şeklinde ayırmak değil, öğrencilerin düzeyini ileri bir seviyeye taşırmak, var olan eksiklikleri, yanlışlıkları gidermektir. Bu yöntemle öğrencilerin başarı ve yetenek düzeyi ortaya çıkarılmaya çalışıyor.
Mevcut durumda neredeyse dünyanın her yerinde devlet üniversitelerine, öğrencilerin eğitim düzeyini belirlemek için kullanılan yöntemler genel olarak deneyler, yazılı ve sözlü sınavlar ve öğrencilerin hazırladıkları proje ve tezlerden oluşuyor. En çok başvurulan yöntem ise yazılı sınavlar ve deneyler. Ancak uzmanlar bu yöntemlerin öğretmen ve öğrenci arasındaki ilişkiyi statik kıldığını, öğrencilerin yalnızca sınavlarla dayalı başarı ölçümünden öteye gidemediğini, dolayısıyla eğitici olmak yerine ezber tarzı ortaya çıkardığını, belirtiyor. Bu yüzden de başarı düzeyi adil bir şekilde ortaya çıkarılamıyor.
İçinde bulunduğumuz dönemde deneme ve yazılı sınavlar yöntemi üzerine birçok tartışma yürütülürken, bu tarz çok yönlü olarak eleştirilere tabi tutuluyor. Bu yöntem öğrencilerde bireyci rekabeti, bencilliği ve ayrıca ezberciliği ortaya çıkarıyor.
Öte yandan öğrencilerin derslerinde iyi olmalarına rağmen sınav stresi, asıl düzeylerinin ortaya çıkmasını engelliyor. Bununla birlikte birçok başarılı öğrenci de bu yöntemlerden dolayı eğitimde aldıklarını iyi bir şekilde ortaya koyamıyor ve bu konuda birçok engelle karşılaşıyor. Bu durum sınav sistemine yönelik eleştirileri arttırıyor ve öğrenciler, sınavları kendi aralarında gerçekleşen bir ‘yarış’ olarak görüyor.
Bahsi geçen durum öğrencilerin komünal ilişki geliştirmesine, kültürel özelliklerine ve bir bütün olarak yaşamlarına olumsuz etki yaparken, grup çalışmasının yerine bireysel çalışmaya sevk ediyor. Öğrenciler, ekip çalışması ve komünal öğrenme faaliyetlerinden uzaklaşıyor. Yeni geliştirilen sistemle eğitimdeki ölçme aşamaları birbirinden ayrılmıyor. Yani öğretmenler öğrencilerin durumunu yalnızca sınavlarla değil, tüm yönüyle ele alıyor. Öğretmenler, yeri geldiğinde öğrencilere yardımcı oluyor, başarı düzeyini yükseltmek için ders konularını ezberci değil, yaratıcı bir şekilde öğrencilerine aktarıyor.
Dünya üzerinde var olan klasik eğitim sistemlerini değiştirmek için birçok araştırma yapılıyor. Bununla birlikte üniversitelere giriş, parasız eğitim ve sınav sisteminin kaldırılması için verdiği mücadele artıyor. Bu talepler birçok dünya ülkesinde zar zor oturtulmaya çalışılırken, Rojava Devrimi’yle birlikte, eğitim sistemine dönük bu iyileştirme talepleri gerçek anlamda hayata geçirildi. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi çatısı altında üniversiteler, aşağıdaki belirtilen ölçütlere göre öğrenci değerlendirmesi ve ölçmesini gerçekleştiriyor:
“Bilgileri kavrama, demokratik modernite ahlakı ve kültürünün temsiliyeti, bilgiyi yaratıcı bir şekilde uygulamaya koyma ve projelere aktarma, görev ve sorumluluk bilinci, toplumsal ve komünal fiiliyat.”
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Rojava Üniversitesi Öğretim Görevlisi Zana Ali, öğrencilerin dersleri ezberlemek yerine birebir uygulamalarla kavrayacağını, doğrudan analiz edebileceğini, bununla birlikte üniversite eğitiminin sonunda iyi bir başarı karnesiyle karşılaşacağını belirtti. Dahilinde, günlük olarak uygulanan değerlendirme sistemiyle eğitimciler öğrencileri, tüm dersler üzerinden kanaate tabi tutuyor, onların dersi algılama, katılım düzeyleri ve daha iyi nasıl kavrayabileceğini değerlendiriyor.
Öğretim görevlisi Hisên Emoyî de değerlendirme sistemi ile eğitimcilerin öğrencileri eğitmede doğru anlamda amacına ulaştığını, öğrencilerin de derslerini kavramasını sağladığını ve bunun iki tarafın da başarısını arttırdığını söyledi.
Değerlendirme sisteminde esas alınan unsurlar neler?
*Sorumluluk, görevleri ve işini yerine getirme.
*Derslere katılım ve düzenli bir şekilde devamlılık.
*Yaratıcılık, uzmanlık ve başarı.
*Toplumsal ve komünal sisteme göre çalışma.
*Anlama, yorumlama, bilgiyi uygulamaya geçirme.
*Zamanı ve imkanları doğru ve üretken bir şekilde değerlendirme.
*Yöntem, sistem ve mantık çerçevesinde çalışma.
Değerlendirme sisteminde öğrencilerin başarı düzeyi nasıl belirleniyor?
Öğretim görevlisi tarafından işlenen derse ilişkin sorular hazırlanıp öğrencilerle tartışılacak. Bununla birlikte işlenen konu üzerinden işlenecek konuya dair sorular öğrencilere yöneltilerek, gelecek konulara hazırlık sağlanacak.
Verilen haftalık ya da aylık araştırma ödevleriyle öğretim görevlisi, öğrencilerin düzeyini ölçebiliyor ve derecelendirme yapabiliyor. Bununla birlikte derslere katılım, öğrencinin verilen görevleri yerine getirmesi, derse ilişkin ödevleri tamamlaması da öğretmenin, öğrencinin durumuna ilişkin kanaat getirmesini sağlıyor.
Öğretim görevlileri ders yılının başından itibaren defter tutmaya başlıyor. Her öğrenci için ayrı bölümlerin tutulduğu defterde öğrencilerin gelişimi ve değerlendirmeler yer alıyor. Bu defter, sene sonunda ise arşive bırakılıyor.
Başarı aşamaları:
*En yüksek derece 100’dür.
*En düşük başarı derecesi ise 60.
*Bir öğrencinin bir üst sınıfa geçebilmesi için her alan yüzde 70 derecede başarı gösterebilmesi ve okuduğu bölümde ise en az yüzde 50’lik bir dereceye ulaşması gerekiyor.
*Genel ortalamada yüzde 70’lik başarı derecesine ulaşamayan öğrenci sınıf tekrarı oluyor ancak yüzde 70’lik başarıyı tamamladığı maddeleri tekrarlamıyor. Yüzde 70’lik derece bandını geçen öğrenciler bir üst sınıfa geçerek, başarısız kaldığı dersleri burada tekrarlıyor.
Başarı aşaması ise şöyle:
*91 – 100 (A)
*81 – 90 (B)
*71 – 80 (C)
*61 – 70 (D)
*60 (E)
*1 – 59 (F)
Yüzdelik kesimden değerlendirilen noktalar
Derslerdeki başarısı ve yorum gücü- yüzde 50
Öğrencilerin sorduğu sorular ve ders esnasındaki cevap ve yorumları, araştırma, yorumlama ve değerlendirme düzeyi, teorik ve pratiğine göre belirlenir. Ayrıca öğretmen öğrencinin başarı düzeyine değişen koşullara göre belirleyebilir.
Sınav ve projeler- yüzde 20
Öğrencinin derse katılımı, akademideki sorumluluk düzeyi, disiplinli hareketleri ve komünal eylemlere katılımına göre belirlenecek. Öğrencinin devamlılığı da yüzde 10’luk dereceyi etkilemektedir.
Sene sonu değerlendirmesi
Sene sonu değerlendirmesi dönemin bitiminden iki hafta önce başlar ve tatile girilmeden önce sonuçlanacak. Her aşama sonunda değerlendirmeler yapılacak. Herhangi bir maddeden kalan öğrenciye proje ya da araştırma ödevi verilecek. Projenin değerlendirilmesi ve sözlü sınav sonrası öğrenci halen başarı derecesine ulaşamazsa sene sonunda tekrardan değerlendirmeye alınacak.
Değerlendirme şekli: Öğrenci proje ya da araştırmasını bireysel ya da grup halinde tamamlayacak. Projesini teslim etmesinin ardından öğrenci ya da grup sözlü sınava alınacak. Öğrencinin başarı derecesi bunlara göre belirlenecek.
Öğrencinin ders ya da söz konusu maddede tekrardan başarı gösterememesi halinde sene sonunda tekrardan proje ile başvurabilecek. Bu projenin en yüksek puanı ise 80’dir. Projenin hazırlanması için ise bir aylık süre belirlendi.
Hazırladığı her iki projede de başarı derecesine ulaşamayan öğrenci, yaz ayı ya da bir sonraki sene aynı dersi tekrarlayacak. Devamsızlık nedeniyle başarısız sayılan öğrenciye ise proje hazırlama şansı verilmiyor. Öğrenci, yaz ayı ya da sonraki sene dersi tekrarlamak zorunda.
Arşiv nasıl korunuyor?
Her fakülte yönetimi öğrencilerin başarı düzeyinin kaydedildiği bir defter tutacak. Bu sicil, güvenli bir şekilde fakülte ve üniversitelerin arşivine kaldırılır ve 50 sene boyunca korunacak.
Kaynak: ANHA
